Son yıllarda dijital dünyada birçok yenilik popüler oldu. Bunlardan biri de Nitelikli Fikri Tapu yani NFT’lerdi. Ancak ilk çıktığı zamanlarda büyük bir çıkış yakalayan NFT’lerin adı artık pek de duyulmaz oldu.
Bu durum da “NFT’ler değerini mi kaybediyor?” sorusunu beraberinde getirdi. NFT’lere ne oldu, milyonlarca dolar değerindeki dijital yatırımlar çöpe mi döndü? Gelin birlikte bakalım.
Öncelikle, NFT’nin tanımı nedir ya da neyi temsil eder sorusunu yanıtlayalım.
NFT nedir ve nasıl çalışır?
Nitelikli Fikri Tapu olarak tanımlanan NFT, “Non-Fungible Token”ın kısaltmasıdır ve Türkçe’ye “Değiştirilemez Belge” olarak çevrilebilir. Bir kripto varlık türü olan NFT’ler, blokzincir teknolojisiyle oluşturulan dijital varlıklardır. Ancak, diğer kripto para birimlerinden farklı olarak, her bir NFT benzersizdir ve değiştirilemez niteliktedir. Yani, bir NFT başka bir NFT ile tam olarak aynı değildir ve her biri benzersiz bir dijital varlığı temsil eder.
NFT’ler balon muydu?
Bir dönem yatırımcıların gözdesi olan NFT’lerin akıbetini Ekonomist Bilal Bağış ile konuştuk. Bağış, dijital teknolojik yeniliklerin potansiyelleri kadar risklerinin de çok fazla olduğunun altını çizerek başlıyor sözlerine ve şöyle devam ediyor:
Kripto teknolojiler ve blokzincir teknolojisi, dijital sertifikasyon, dijital ayak izleri ve dijital sahiplik mevzularına devrimsel dönüşümler gerçekleştirdi. Bu hızlı dönüşüm ise fiyat oynaklıkları, bazen de hızlıca sönen balonlar getirdi.
Yakın gelecekte, sosyal medya paylaşımlarının orijinalliği de NFT’lerle sağlanabilecek. NFT’ler, sosyal medya paylaşımlarının paraya dönüştürülmesi sürecinde de özel önem kazanacaktır.
Ekonomist Bilal Bağış
“NFT gibi yüksek riskli ve volatil varlıkların fiyatları, kripto paralar ile de paralellik arz eder” diyor Bağış. Yani, parasal sıkılaşma süreci ve kripto varlıkların değer düşüşlerinin aynı zamanda bu piyasaya sermaye akışını da azalttığını belirtiyor. Öyle ki, kripto paraların değerleri yükseldikçe ve risk iştahı arttıkça, NFT’lerin de değerinin toparlanabileceğine dikkati çekiyor.
NFT’leri gelecekte ne bekliyor?
Bağış, NFT’lerin en azından bazılarının artık çöp olduğunun bir gerçek olduğu bilgisini paylaşıyor. Ancak, bu teknolojinin etkisini tamamen kaybetmeyeceğini de ekliyor. Özellikle de metaverse dünyası büyüyüp, geliştikçe; gerçekliğe yaklaştıkça, NFT’lerin öneminin ve yaşamımızdaki ağırlığının daha çok artacağını söylüyor.
“NFT’ler; sanatçılar, içerik üreticiler ve hatta sosyal medya hesapları için dijital kimlikler, dijital ayak izleri veya telif haklarını düzenleyen bir altyapı sunabilir. Yakın gelecekte, sosyal medya paylaşımlarının orijinalliği de NFT’lerle sağlanabilecek. NFT’ler, sosyal medya paylaşımlarının paraya dönüştürülmesi sürecinde de özel önem kazanacaktır.”
“NFT’lerin değerini teknolojik gelişmeler belirleyecek”
Pandemi döneminde teknolojiye genel bir ilgi söz konusuydu. Bağış, teknoloji hisselerinin şiştiğini, yeni teknolojiler, dijitalleşme ve teknoloji şirketlerine ciddi bir ilgi birikiminin olduğunu hatırlatıyor ve şöyle devam ediyor:
NFT’lere bugün 2020’nin pandemi sonrasındaki kadar ilgi olmadığı muhakkak. Popülaritede ciddi bir düşüş söz konusu.
Uluslararası yatırım bankalarının da 2030’lu yıllar için yüzlerce milyar dolarlık pazar tahminlerini güncellemeleri gerekebilir. Diğer finansal kağıtlar veya kripto varlıklar gibi dijital sertifikalar olan NFT’lerin de değerleri artabilir, azalabilir. Nitekim, 2010’lu yılların ortasında ilk ortaya çıkışının ardından da 2020’deki pandemi dönemine kadar, uzun bir süre, sessizliğe gömülmüştü.
Bağış, son olarak, dijitalleşme ve internet teknolojileri ile birlikte, bu tür değerli ve özel dijital varlıkların değerlerinin de artacağını sözlerine ekliyor. NFT’lerin değerini asıl belirleyecek olanın ise metaverse dünyasındaki gelişmeler olduğunun altını çiziyor.
