AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avustralya’nın Fransa ile denizaltı anlaşmasını iptal ederek ABD ve İngiltere ile kurduğu ortaklıkta, Avrupa ülkelerinin bulunmamasından dolayı üzgün olduklarını belirtti.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Servisinden yapılan açıklamaya göre, Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu için bulundukları New York’ta bir araya gelerek, Avustralya’nın Fransa ile 66 milyar dolar tutarındaki denizaltı alım sözleşmesini iptal etmesini, ardından İngiltere ve ABD ile “AUKUS” adı verilen güvenlik ortaklığı kurmasını görüştü.
Bu çerçevede AB-Avustralya ilişkilerinin de ele alındığı görüşmede Borrell, gelişmeler öncesinde kendileriyle konunun istişare edilmemesi hakkında muhatabından bilgi istedi.
“Avrupa’ya yer verilmemesinden üzgünüz”
Borrell ayrıca, yeni oluşumda Pasifik’te “güçlü mevcudiyeti bulunan” Avrupalı ortaklara yer verilmemesinden üzüntü duyduklarını vurguladı.
Açıklamada, “Bölgenin istikrarı karşısındaki sınamalar, benzer düşünen ortaklar arasında daha fazla iş birliği ve koordinasyon gerektirmektedir. Yüksek Temsilci Borrell, AB’nin bunu yansıtacağını ve konuyu hem kendi içinde hem de AB üyesi ülkelerle görüşeceği konusunda bilgi vermiştir.” ifadesi yer aldı.
Fransa, Avustralya’nın denizaltı anlaşmasını iptal etmesine sert tepki göstermiş, Avustralya ve ABD’deki büyükelçilerini Paris’e çağırmıştı.
Fransa hükümeti ayrıca AB ile Avustralya arasında görüşmeleri süren ticaret anlaşmasını engelleyeceğinin sinyalini vermişti.
Avustralya, ABD ve İngiltere arasındaki AUKUS anlaşması
Avustralya, ABD ve İngiltere tarafından 16 Eylül’de imzalan AUKUS anlaşmasının ardından, Avustralya’nın Fransız Naval Group’la vardığı 12 geleneksel dizel elektrikli denizaltı inşasını öngören 90 milyar Avustralya doları (66 milyar ABD doları) tutarındaki sözleşmenin iptal edildiği açıklanmıştı.
Anlaşmanın iptalini “ihanet” olarak değerlendiren Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ise “Sırtımızdan vurulduk.” ifadelerini kullanmıştı.
Bakan Drian, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un talimatıyla Fransa’nın Canberra ve Washington Büyükelçilerini danışmak amacıyla acilen geri çağırma kararı aldıklarını açıklamıştı.
