ABD, İngiltere ve Avustralya’nın “AUKUS” adlı yeni güvenlik iş birliği kapsamında, bu ülkelerin Avustralya ile nükleer enerjili denizaltı teknolojisini paylaşma kararının ardından Pasifik’te askeri güç dengeleri yeniden tanımlanıyor.
Avustralya’nın, ABD’nin İngiltere’den sonra nükleer enerjili denizaltılarla ilgili sırlarını paylaştığı ilk ülke olması, Washington’ın yeni güvenlik stratejisinde Pasifik bölgesine ve Çin ile rekabete verdiği önemi gösteriyor.
Merkezi Londra’da bulunan Uluslararası Stratejik Çalışmalar Enstitüsünün “2021 Askeri Güç Dengesi” raporuna göre, 2 milyon 185 bin askeri personeli olan Çin, dünyanın asker sayısı bakımından en büyük ordusuna sahip bulunuyor.
Ülkelerin hava, kara ve deniz kuvvetlerinin güncel silah gücü ile ilgili verilerin derlendiği “Globalfirepower.com” internet sitesine göre, Çin’in 3 bin 260 uçaklık muharip hava gücü ve 777 parçadan oluşan donanması var.
ABD’nin ise 1 milyon 388 bin 100 asker sayısı Çin’den az olmakla birlikte 13 bin 233 uçağı ile Çin’den çok daha üstün bir hava gücüne sahip.
Ülkenin 490 parçalık donanması Çin’den sayıca az fakat nitelik olarak daha üstün savaş araçları barındırıyor.
Nükleer denizaltılar
ABD, İngiltere’nin Avustralya’ya sağlamak istediği nükleer enerjili denizaltılara sahip ülkelerin tamamının Pasifik bölgesinde çıkarları olan ülkeler olması dikkati çekiyor.
ABD, İngiltere ve Avustralya liderleri, 16 Eylül’de duyurulan anlaşmayla ilgili açıklamalarında Çin’in adını anmasalar da “artan bölgesel güvenlik endişelerine” yaptıkları ortak vurgu, iş birliğinin Çin’in bölgedeki askeri gücünü dengelemeye yönelik bir pakt olduğu değerlendirmesine yol açtı.
II. Dünya Savaşı’ndan bu yana bölgede kurulan “en önemli ittifak”
Bazı analistler, yeni güvenlik iş birliğinin, Pasifik bölgesinde II. Dünya Savaşı’ndan bu yana kurulan “en önemli ittifak” olduğu görüşünü dile getiriyor.
II. Dünya Savaşı’nda aynı ittifak içinde yer alan ABD, İngiltere ve Avustralya, bölgede yayılmacı politika izleyen Japonya’ya karşı Pasifik’te denge oluşturmayı başarmıştı.
Quad İttifakı ve ABD’nin ikili ittifakları
Öte yandan ABD, Avustralya ile aynı zamanda, Japonya ve Hindistan’ın yer aldığı “Dörtlü Güvenlik İttifakı” (Quad) kapsamında da savunma ve güvelik ortaklığı bulunuyor.
Hint-Pasifiği bölgesinde güvenliği ve seyrüsefer serbestisini güvence altına almayı amaçladığı açıklanan ittifakın da Çin’in bölgesel etkinliğini dengelemeyi hedeflediği değerlendirmesi yapılıyor.
Çin’in ise 1961’de Kuzey Kore ile imzaladığı “Çin-DPRK Dostluk İş Birliği ve Karşılıklı Yardım” anlaşması dışında bölgesel ittifak anlamı taşıyan bir bağlantısı bulunmuyor.
