Çin’in önde gelen inşaat ve emlak şirketi Evergrande grubunun vadeli borçlarını ödemede yaşadığı sıkıntı, konut sektörünün ve kredi piyasasının tümünü etkileyebilecek bir kriz potansiyeli taşıyor.
Eevergrande’nin çöküşü domino taşı etkisi yaratabilir.
Çin’in en büyük şirketlerinden ve inşaat sektöründe dünyanın en büyük yatırımcılarından olan şirketler grubu, geçen ay vadesi gelen yurt dışı borç tahvillerinin faizini ödemede iki kez başarısız oldu.
Borcun ödenmesi için tanınan 30 günlük “hoşgörü süresi” her iki ödeme için de devam ettiğinden şirket henüz borçları için temerrüde düşmüş sayılmıyor.
Yaklaşık 20 milyar dolar yurt dışı borcu olan şirketin, gelecek ay da dolara endeksli borç tahvillerinin 162,38 milyon dolarlık faiz borcunu ödemesi gerekiyor.
Bu büyüklükteki bir şirketin cüzi boyuttaki dış faiz ödemelerinde dahi sıkıntıya girmesi, daha geniş ölçekli bir borç krizinin kapıda olduğunun işareti olarak değerlendiriliyor.
Toplam borçları 300 milyar doları aşan şirketin, Çin’in gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYH) yaklaşık yüzde 2’sine ulaşan bir borç yükümlülüğü bulunuyor.
Çöküşü, inşaat ve finans sektöründe şok dalgalarına yol açabilir
Yılda yaklaşık 600 bin konut üreten şirket, Çin’de konut arzının önemli bir bölümünü karşılıyor.
Ev sahibi olmak isteyen veya emlak vergilerinin olmadığı ülkede yatırım olarak değerlendirmek isteyen çok sayıda Çinlinin krediyle konut satın aldığı şirketin batmasının çok sayıda mudi yaratabileceği öngörülüyor.
Evergrande, 120 bin çalışanının yanında, projeleri aracılığıyla inşaat sektöründeki müteahhitlik ve mimarlık hizmetleri sağlayan, malzeme tedarik eden çok sayıda alt yükleniciye de iş sağlıyor.
Analistler bu boyutta bir şirketin batmasının inşaat sektöründe daralmaya, konut arzının azalmasına ve istihdam kaybına yol açacağı uyarısında bulunuyor.
“Çin’in Lehman Brothers”ı olabilir
Öte yandan, Çin’de 171 banka ve 121 finans kurumuna borcu bulunan grubun ödeme sıkıntısına düşmesinin ülke genelinde kredi sıkışmasına yol açabileceğinden de endişe ediliyor.
Analistlere göre grubun iflas etmesi, Batı’da 2008 finans krizini tetikleyen, ABD’li yatırım bankası Lehman Brothers’ın çöküşüne benzer bir etki yaratabilir.
Hükümetten bir işaret henüz yok
Çin hükümeti ve düzenleyici kurumlar, gruba devlet destekli bir kurtarma yardımı yapılacağına dair henüz bir işaret vermedi.
Hükümet, kamuya ait şirketlerin ve kamu destekli inşaat şirketlerinin Evergrande’nin borç yükümlülüklerine karşılık bazı varlıklarını satın almaya teşvik ederek iç borç risklerini azaltmaya çalışıyor.
