Malezya’da Başbakan Muhyiddin Yasin ile bir süredir anlaşmazlık içinde olan iktidar koalisyonu üyesi partilerden Birleşik Malay Ulusal Örgütü, hükümet koalisyonuna desteğini çektiğini bildirdi.
Birleşik Malay Ulusal Örgütü (UMNO) Genel Başkanı Ahmed Zahid Hamidi, koronavirüs nedeniyle 1 Ağustos’a kadar ilan edilen olağanüstü halin (OHAL) geçen hafta hükümetin kararıyla Malezya Kralı’na danışmadan kaldırılmasını değerlendirmek üzere basın toplantısı düzenledi.
Zahid, Başbakan Muhyiddin ve hükümetin bu kararla Kral’a saygısızlık yaptığını belirterek, “Majesteleri Kral’a bağlılığımızı göstermek için UMNO Yüksek Şurası, Ulusal İttifak (PN) koalisyonundan çekilme ve Muhyiddin Yasin’e desteği çekme kararı almıştır.” dedi.
Zahid’in açıklamasının ardından kabinedeki UMNO üyelerinden Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Şemsul Enver Nasarah görevinden istifa etti.
Bakan Şemsul, “Bundan sonra Meclisteki faaliyetlerimi sürdürecek ve mesaimi partime hizmet etmeye adayacağım.” açıklamasında bulundu.
Gelişmelerin ardından Başbakan Muhyiddin’in açıklama yapması bekleniyor.
Malezya’da 13 Ocak-1 Ağustos dönemi için COVID-19 nedeniyle ilan edilen OHAL kapsamında parlamento faaliyetleri askıya alınmıştı.
Muhalefetin tepkileri üzerine 26 Temmuz’da 5 günlük olağanüstü oturum yapılması kararı alınmıştı.
İlk özel oturumda Adalet Bakanı Takiyuddin Hasan, hükümetin 1 Ağustos’tan sonra OHAL’i uzatmayacağını ilan etmişti.
Bakan Takiyuddin’in açıklaması ve hükümetin OHAL’i Kral’a danışmadan kaldırması, Malezya Kralı Sultan Abdullah Şah ve muhalefet partilerinin tepkisini çekmişti.
Hükümetin Meclis çoğunluğu tartışması
Malezya Parlamentosunda 220 milletvekili bulunurken, iktidar olmak isteyen koalisyonun en az 111 milletvekilinin desteğini alması gerekiyor.
1 Mart 2020’de göreve geldiğinde 115 milletvekili tarafından desteklenen Muhyiddin’in, Parlamentoda 38 milletvekili bulunan UMNO’nun desteğini çekmesiyle meclis çoğunluğunu kaybetmesi bekleniyor.
Buna karşın UMNO üyesi milletvekillerinin büyük bir kısmının, partinin aldığı karara uymayıp Muhyiddin’i desteklediği öne sürülüyor.
Meclis çoğunluğunu kaybetmesi durumunda Muhyiddin’in azınlık hükümeti lideri olarak görevine devam etmesi veya Malezya Kralı’nın, meclis çoğunluğu sağlayacağını düşündüğü bir milletvekilini başbakan olarak ataması ihtimali bulunuyor.
İktidar koalisyonunda anlaşmazlıklar
23 Şubat 2020’de eski Başbakan Mahathir Muhammed’in istifasıyla sonuçlanan siyasi krizin ardından eski İçişleri Bakanı Muhyiddin Yasin, muhalefetteki UMNO ve Malezya İslam Partisinin (PAS) desteğiyle yeni koalisyon kurarak başbakanlığı devralmıştı.
Muhyiddin’in başbakan olduktan sonra UMNO üyesi milletvekillerine kabinede az görev vermesi, iktidar koalisyonunda zaman zaman anlaşmazlıklara yol açmıştı.
Bu yıl 29 Mart’ta düzenlenen UMNO genel kongresinde parti yönetimi, bir sonraki seçimlere kadar iktidar koalisyonunda kalmaya karar vermiş fakat seçimlerde Muhyiddin’i desteklemeyeceklerini ilan etmişti.
UMNO Genel Başkanı Zahid, 8 Temmuz’daki açıklamasında, Muhyiddin’in OHAL kararnamelerini kendi amaçları doğrultusunda kullandığını öne sürmüş ve UMNO’nun Muhyiddin’e desteğini çektiğini duyurmuştu.
Zahid’in açıklamasının ardından muhalefet partileri, Muhyiddin’in meclis çoğunluğunu kaybettiğini iddia etmiş ve mecliste güven oylaması çağrısında bulunmuştu.