Türkiye’de sıfırdan başlanan para yüzme, kısa sayılabilecek bir süre zarfında olimpiyatlarda madalya kazanılan branşa dönüştü.
Para yüzme, uluslararası arenada yaklaşık 100 ülkede yapılmaya ve paralimpik oyunlarda her seferinde yer alarak en geniş çaplı ve çekici sporlar arasında olmaya devam ediyor.
Para yüzme branşının hayata geçirilmesiyle para sporcuların, yeteneklerini göstermesi, kendilerini cesaretlendirmesi ve sosyalleşmesi amaçlanıyor.
Para yüzmeye uygun engeli bulunan tüm kadın ve erkek sporculara açık olan yarışlar; sırtüstü, kurbağalama, kelebek, serbest, karışık ve röle stillerinde yapılıyor.
Yarışa katılma fırsatları, dört yılda bir yapılan paralimpik oyunları, iki yılda bir yapılan dünya şampiyonaları ve iki yıl ile dört yılda bir yapılan şampiyonaları kapsıyor.
Para yüzmede ilkler
Türkiye’de 31 yıl önce başlayan para yüzmede milli sporcu Mehmet Gürkan, 1992 yılında Barselona’da düzenlenen olimpiyatlarda üç farklı kategoride yarışarak paralimpik oyunlarda Türkiye’yi temsil eden ilk sporcu oldu. Mehmet Gürkan’ın olimpiyatlara katılmasıyla Türkiye’de para yüzme başlamış oldu.
Para yüzmede Türkiye, 29 yıl sonra, koronavirüs salgını nedeniyle bir yıl gecikmeli gerçekleştirilen 2020 Tokyo Paralimpik Oyunları’nda ilk madalyasını elde etti. Milli para yüzücü Sevilay Öztürk, Tokyo 2020’de S5 50 metre sırtüstü finalinde 43.48’lik derecesiyle bronz madalya kazandı.
Sevilay Öztürk, 50 metre kelebekte 2018’de İrlanda’daki Avrupa Şampiyonası’nda gümüş, 2019’da İngiltere’deki Dünya Şampiyonası’nda bronz, 2021’de Portekiz’deki Avrupa Şampiyonası’nda 50 metre sırtüstü ve 50 metre kelebekte gümüş, 50 ve 100 metre serbestte ise bronz madalya elde etti.
Beytullah Eroğlu, 2017’de Meksika’da düzenlenen Dünya Şampiyonası’nda 50 metre kelebekte altın madalyaya ulaştı. Beytullah, 2017’de Meksika’daki ve 2015’te İskoçya’daki dünya şampiyonalarında ise 50 metre sırtüstünde bronz madalya elde etti. Beytullah, 2018’de İrlanda’daki Avrupa Şampiyonası’nda da yine 50 metre kelebekte bronz madalya kazandı.
Milli para yüzücü Sümeyye Boyacı ise 2018’de İrlanda’da düzenlenen Avrupa Şampiyonası’nda 50 metre sırtüstünde altın, 50 metre kelebekte bronz madalya elde etti.
2019’da İngiltere’deki Dünya Şampiyonası’nda 50 metre sırtüstünde gümüş madalya kazanma başarısı gösteren Sümeyye, 2021’de Portekiz’deki Avrupa Şampiyonası’nda 200 metre serbestte gümüş, 100 metre serbestte bronz madalyanın sahibi oldu.
Sümeyye Boyacı, 50 metre sırtüstünde geçen yıl Portekiz’deki Dünya Şampiyonası’nda altın, bu sene ise İngiltere’deki Dünya Şampiyonası’nda bronz madalyaya ulaştı.
Türkiye, 2024 Paris Paralimpik Oyunları’nda para yüzmede 4 sporcuyla temsil edilecek.
Olimpiyatlarda para yüzme
İlk kez 1960 Roma Olimpiyat Oyunları’nda 15 ülkeden hepsi omurilik hasarına sahip 77 yüzücü, 62 madalya için yarıştı. Yüzücüler tarafından yüzülen en uzun mesafe 50 metre, disiplinler sırtüstü, kurbağalama, serbest ve karışık stillerini kapsadı.
1976 Toronto Paralimpik Oyunları’nda ilk defa ampute ve görme engelli sporcular yüzme programına dahil edildi. Dünyada para yüzme, fiziksel, zihinsel ve görme olmak üzere üç engel grubuna hitap ediyor. Yüzmede spor sınıfları “S” veya “SB” kodları veya bir numarayla adlandırılırken, harf kodları stilleri, numaralar ise spor sınıflarını belirtiyor.
