Halkına bağımsız bir devlet bırakan Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, 18 yıl önce hayatını kaybetti.
Aliya İzzetbegoviç, 8 Ağustos 1925’te Bosna Hersek Bosanki Samac’ta dünyaya geldi. Ömrü boyunca Bosna Hersek’in bağımsızlığı için mücadele etti.
Avrupa’nın ortasında bilinçli bir Müslüman toplumu inşa etmek için verdiği mücadele ile adını duyurdu. Gençlik yıllarında Müslümanların eşit haklar elde etmesi amacıyla ‘Genç Müslümanlar’ teşkilatını kurdu.
İki kez hapis yattı
1970’te kaleme aldığı İslam Deklarasyonu isimli kitabı ile siyasi kimliğinden önce entelektüel tarafını ortaya koydu. Kurduğu gençlik teşkilatı ve kaleme aldığı eserler nedeniyle iki kez hapis yattı.
Aliya İzzetbegoviç hapisteyken düşünmeye, fikir üretmeye, üretilmiş fikirlerden istifade etmeye çokça fırsat buldu. Önemli bir fikri eserden dolayı hapse atılmış olması, onun fikirlerinin çevrede daha çok yankı uyandırmasına sebep oldu.
1988 yılında serbest bırakılmasının ardından siyasete ilk adımını attı. Bosna Hersek’te 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaş sırasında Boşnakların liderliğini üstlendi.
“Allah’a yemin olsun ki köle olmayacağız”
Cephe komutanı olarak mücadele vermekten asla kaçınmadı. En yakın şahitleri de omuz omuza çalıştığı silah arkadaşları oldu.
Boşnak milletinin kimliği ve Bosna Hersek devleti onun geride bıraktığı en büyük eserlerdir. Ondan öğreneceğimiz daha çok şey var.
İzzetbegoviç, savaşın ardından yapılan ilk seçimi kazandı, Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı oldu. 2000 yılında rahatsızlığı nedeniyle cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldı, 19 Ekim 2003’te ise hayata veda etti.
Bosna şehitlerinin yanına defnedilme arzusu yerine getirildi. Sahip olduğu mezar nişanı dahi onun mütevazı kişiliğini ortaya koyuyor. Aliya İzzetbegoviç’in mezar taşında Abdullah yani Allah’ın kulu yazıyor. Hemen altında ise Boşnakça olarak o meşhur sözüne yer verilmiş.
“Allah’a yemin olsun ki köle olmayacağız.”
Haber: Ufuk Şahin
Kamera: Adis Patkoviç
Grafik: Şeyma Özkaynak