Yıllar boyunca ABD’nin en önemli şehirlerinden New York, sürekli sabit olan fare popülasyonu nedeniyle sabit sayıda hastalık vakasına tanık oldu.
Ancak şehrin Sağlık Bakanlığı’na göre, yalnızca 2023’te bildirilen 24 vakayla sayı son zamanlarda arttı. Bu, tek bir yılda kaydedilen en yüksek sayı.
2024 yılında ise dört ayda altı vaka bildirildi. Şehirde 2001’den 2020’ye kadar yılda üç vaka görülmüştü. Bu karşılaştırma vakalardaki inanılmaz artışı gözler önüne seriyor.
Fareler için doğum kontrol denemeleri
New York, kemirgen popülasyonuyla mücadele etmek için fareler için doğum kontrolünü deneyecek.
Doğum kontrol hapları, en az 10 şehir bölgesini kapsayan fare azaltma bölgelerine yerleştirilecek.
İçinde “triptolid” adı verilen aktif maddeyi içeren peletler, hem erkek hem de dişi fareleri kısırlaştıracak ve yumurtalık fonksiyonunu ve sperm hücresi üretimini etkileyecek.
Bu, New York’un doğum kontrolünü ilk denemesi değil. Ancak yılda 15 bin yavru üretme potansiyeline sahip olan fareler her zaman galip geldi.
3.5 milyon dolarlık fare fonu
Göreve geldiğinde farelere karşı savaş ilan eden Belediye Başkanı Eric Adams, şehirde artan çöp ve fare sorunu için özel bir birlik oluşturdu ve şehir sakinlerinden plastik poşet kullanmamalarını rica etti.
Adams açıklamasında, “İnsanların noktaları birleştirmesi gerekiyor. Plastik poşetler kemirgenler anlamına gelir. Plastik poşetleri sokaklarımızdan kaldırın, farelerin azaltılması sorununa büyük bir katkı sağlayacaksınız” ifadelerini kullandı.
Belediye ayrıca fare sayısını azaltmaya yönelik bir girişim olan Harlem Fare Azaltma Bölgesi için 3,5 milyon dolar yatırım yaptı.
Yetkililer, çalışmaların başlamasından bu yana fare çağrılarında yüzde 20’lik bir azalma olduğunu kaydetti.
Farelerden hastalık nasıl bulaşıyor?
Leptospiroz, enfekte hayvanların idrarı yoluyla veya enfekte hayvanların idrarıyla kontamine olmuş su, toprak veya gıdayla temas yoluyla bulaşabilen potansiyel olarak ölümcül bir bakteriyel enfeksiyondur.
Hastalığa yakalanabilecek hayvanlar arasında köpekler, sığırlar, domuzlar ve atlar bulunur.
Enfekte olduğu takdirde insanlarda ateş, baş ağrısı, titreme, kas ağrıları, kusma, ishal, öksürük, konjonktival sıvı kaybı, sarılık ve döküntü gibi belirtiler görülebilir.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre tedavi edilmezse hastalık böbrek hasarına, menenjite, karaciğer yetmezliğine, solunum sıkıntısına ve hatta ölüme neden olabilir.
