İsrail, 2023 aralığında Gazze Şeridi’nin en büyük embriyo merkezi olan Al Basma IVF isimli doğum merkezini vurduğunda, şiddetli patlama sonucu embriyo ünitesinin bir köşesinde bulunan ve sıvı nitrojen içeren beş tankın kapakları yerinden söküldü.
Nitrojenin buharlaşmasıyla dolapların içindeki sıcaklık arttı ve 4 binden fazla embriyo ile henüz döllenmemiş binden fazla sperm ve yumurta örneği yok oldu.
Tek seferlik bir patlamaydı, ancak çok büyük bir tahribata yok açtı.
Nitrojen tanklarındaki bu embriyolar, çocuk sahibi olmakta sorun yaşayan yüzlerce Filistinli çiftin son umuduydu.
İsrail’in yaklaşık 2,3 milyon insanın yaşadığı Gazze Şeridi’ne yönelik altı ayı aşkın bir süredir devam eden katliamının görünmeyen bedellerinden sadece biriydi.
“Televizyonlarını satıp merkeze başvuruyorlar”
Cambridge mezunu jinekolog ve kadın doğum uzmanı Bahaddin Galayini, Al Basma Tüp Bebek Merkezi’ni 1997 yılında kurmuştu. Dr. Galayini, kurucusu olduğu Al Basma Tüp Bebek Merkezi’ni vurulmasıyla ilgili olarak “Bu 5 bin canın ne anlama geldiğini ve ebeveynleri için geçmişte ve gelecekte ne demek olduklarını çok iyi biliyoruz” ifadelerini kullandı.
Merkeze başvuran çiftlerin en az yarısının, artık döllenebilir sperm ya da yumurta üretmeyecek durumda olmalarından dolayı çocuk sahibi olmak için başka bir şansları olmayacağını vurgulayan Dr. Galayini, “Kalbim milyonlarca parçaya bölündü” dedi.
Gazze Şeridi’ndeki yoksulluğa ve tüm imkansızlıklara rağmen gebe kalmakta zorlanan çiftlerin tüp bebek tedavisine başvurduklarını söyleyen Dr. Galayini, çiftlerin çocuk sahibi olabilmek için televizyon gibi ev eşyalarını ya da mücevherlerini satarak tedavi masraflarını karşıladıklarını belirtti.
[Fotoğraf: Reuters]
İsrail ordusunun basın ofisi Reuters’ın olayla ilgili sorusu üzerine sadece haberlerin araştırıldığı yanıtını verdi.
Tel Aviv, Gazze’de sivil altyapıyı kasıtlı olarak hedef aldığı iddialarını reddederken Gazze’deki tıbbi tesislerde Hamas’ın faaliyet gösterdiğini iddia ediyor.
Saba’nın savaşla kesişen hamileliği
32 yaşındaki Filistinli Saba Caferavi ve eşi, doğal yollardan çocuk sahibi olamadıkları için Gazze Şeridi’nde yaygın olarak başvurulan tüp bebek tedavisini denemeye karar verdiler.
Saba için üç yıl süren tüp bebek tedavisi aynı zamanda zorlu bir psikolojik sınavdı.
Yumurtalıklarından örnek alma süreci acı vericiydi ve hormon iğnelerinin güçlü yan etkileri olmuştu. İki kez tekrarlanan başarısız gebe kalma girişiminin neden olduğu keder ise dayanılmazdı.
Geçtiğimiz yıl eylül ayında ilk başarılı tüp bebek denemesinde gebeliği başlayan Saba, “7 Ekim saldırısında duyduğum haberlere inanamadım” dedi.
Saba endişeliydi ve hamileliğine ve bebeğine bir şey olmasından korkuyordu.
Saba, ultrasona giremezken Dr. Galayini, Saba için beş embriyonun daha saklandığı kliniğini kapatmak zorunda kaldı.
[Fotoğraf: Reuters]
Saldırıların arasında kalan embriyolar
İsrail saldırıları yoğunlaştıkça, merkezdeki uzmanlardan Muhammed Acur, bu beş embriyonun saklandığı tanktaki sıvı nitrojen seviyeleri konusunda endişelenmeye başladı.
Katliamın başlamasının ardından Acur, sadece bir parti sıvı nitrojen satın alabildi. Çünkü İsrail, Gazze’ye sağlanan elektriği ve giren yakıtı kesti. Tedarikçilerin çoğu iflas etti.
İsrail tankları geçtiğimiz ekim ayı sonlarında Gazze’ye girdiğinde, askerler tüp bebek merkezinin çevresindeki sokakları kapattı. Bu yüzden Acur, embriyoların saklandığı tankları incelemeye gitmesi tehlikeli bir hal aldı.
Saba son derece hassas olan gebeliğini koruyabilmek için dinlenmesi gerektiğini biliyordu ama güvenli hiçbir yer yoktu. Korktuğu başına geldi ve bebeğini düşürdü.
Saba, savaşın tüm hızıyla devam ettiği Gazze’ye dönmek, dondurulmuş embriyolarını almak ve tekrar tüp bebek tedavisini denemek istiyordu, ama artık çok geçti.
İsrail Saba’nın hem bebeğini hem diğer ihtimallerini elinden çalmıştı.
“Tek bir füzeyle 5 bin cana kıyıldı”
Bir İsrail füzesinin hedef aldığı merkezin zemin kattaki embriyo laboratuvarının havaya uçtuğunu söyleyen Dr. Galayini, laboratuvarın kasıtlı olarak hedef alınıp alınmadığı bilinmediğini, ancak merkezdeki tüm embriyoların kaybedildiğini belirterek “Tek bir füzeyle 5 bin cana kıyıldı” dedi.
“Tankların dibinde embriyo tüpleri duruyor”
Bölgeden haber yapan bir Reuters muhabiri, tüp bebek merkezinin halen enkaz halinde ve İsrail saldırısı sonucu tahrip olmuş laboratuvar malzemeleriyle dolu olduğunu, molozlar arasında kapakları açık halde sıvı nitrojen tankları gördüğünü aktardı. Muhabir, tanklardan birinin dibinde, yok edilen embriyoların olduğu küçük ve renkli cam tüplerle dolu bir sepetin olduğunu da sözlerine ekledi.
