Strazburg’da düzenlenen AP Genel Kurul oturumunda, AB’nin yeni mali kuralları oy çokluğuyla kabul edildi.
Buna göre, üye ülkelerin kamu borçları ve bütçe açıkları kademeli, sürdürülebilir ve büyüme dostu bir biçimde düşürülecek.
Dijital ve yeşil dönüşüm, sosyal ve savunma harcamalarını içeren belirli stratejik alanlardaki yatırımlar korunacak.
Bazı ülkelere “referans yörünge” sunulacak
Komisyon, kamu borcunun GSYH’nin yüzde 60’ını aştığı veya kamu açığının GSYH’nin yüzde 3’ünü geçtiği üye ülkelere referans yörünge sunacak.
Referans yörünge, üye ülkenin 4 yıllık mali uyum döneminin sonunda kamu borcunun makul bir düşüş eğilimi göstermesini veya orta vadede ihtiyatlı seviyelerde kalmasını sağlamaya yönelik olacak.
Söz konusu referans yörünge, borç seviyelerinde düşüşü, borç sürdürülebilirliğini korumayı ve bütçe açığını yüzde 3’ün altında tutmayı amaçlayacak.
Kamu borcunun GSYH’nin yüzde 90’ını aştığı ülkeler bunu ortalama yılda yüzde 1, yüzde 60’ını aştığı ülkeler ise ortalama yılda yüzde 0,5 azaltacak.
Bütçe açığı GSYH’nin yüzde 3’ünün üzerindeki ülkelerin bu açığı düşürmesi gerekecek.
Üye ülkelerin büyüme potansiyelini artıran veya AB’nin ortak önceliklerini ele alan alanlarda önemli yatırımları hayata geçirmesi halinde 4 yıllık mali uyum dönemi 7 yıla uzatılabilecek.
AB kurallarına göre, normal şartlarda üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH’lerinin yüzde 3’ünü, kamu borçlarının da GSYH’lerinin yüzde 60’ını geçmemesi gerekiyor. Bu sınır aşıldığında uygulanacak tedbirlerin AB Komisyonuna bildirilmesi ve etkin mücadelenin yapılması gerekiyor.
Ancak AB üyesi ülkeler, 2020’de COVID-19 salgını nedeniyle söz konusu kuralları askıya alma kararı almış, bütçe açıkları ve kamu harcamalarını hızla yükseltmişti. Bu uygulama, Rusya-Ukrayna savaşı ve yaşanan enerji kriziyle de devam etmişti.
AB üyesi ülkeler arasında kamu borcunun GSYH’ye oranının en fazla olduğu ülkeler yüzde 161,9 ile Yunanistan, yüzde 137,3 ile İtalya, yüzde 110,6 ile Fransa, yüzde 107,7 ile İspanya, yüzde 105,2 ile Belçika olarak sıralanıyor.
Söz konusu yeni kurallar, üye ülkelerin onayının ardından AB’nin resmi gazetesinde yayımlanarak yürürlüğe girecek.