Madde bağımlılığı, fiziksel ve psikolojik problemlere yol açan, kontrol kaybı, ilacın etkilerinin zamanla azalması durumu ile açıklanan tolerans ve yoksunluk durumlarına neden olan bir sorundur. Sigara, alkol ve diğer bağımlılık yaratan maddelerin kullanılması bireyin ve dolayısıyla toplumun sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açmakta, kişinin iyilik halini olumsuz yönden etkilemektedir. Bu tür maddelere bağımlılık geliştirilmesi sonucunda tedavi süreci zor ve uzun süreli olmaktadır. Bağımlılık sorununun geliştirilmemesi için öncelikle kapsamlı olarak tüm toplumu kapsayacak koruyucu sağlık çalışmalarına, önleyici çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Her yaşa uygun önleme yöntemlerinin etkili bir biçimde kullanılması gereklidir. Maddenin elde edilebilirliği, yatkın bir kişilik, sosyal çevre bağımlılık yaratan faktörler arasında yer almaktadır. Bireyin kişilik özellikleri, nelerden hoşlandığı, ilgileri önemli bir belirleyici olabilmektedir. Bununla birlikte özellikle sosyal çevre faktörü içinde yer alan aile kritik bir öneme sahiptir. Aile toplumun temel yapısını oluşturmaktadır. Bu anlamda ailelere de bazı öneriler verilebilir. Ailenin kendi aralarında iyi iletişim kurması, sigara, alkol ve diğer maddeler hakkında konuşabilmesi önemli konulardandır. Aile içinde bireylerin kendisini iyi hissetmesini sağlayabilme, güçlü değerlerin olması ve bunlara sahip çıkabilme, sosyal ve kişisel becerilerimizi geliştirebilme, sorumluluk üstlenme, «Hayır» demeyi öğrenme, aile içi kuralların birlikte oluşturulması, sportif, sanatsal ve kültürel faaliyetler gibi sağlıklı ve yaratıcı etkinliklere katılabilme, kurulan arkadaşlıklar ve onların ebeveynlerini tanımaya zaman ayırabilme, bir sorunla karşılaşıldığı zaman ne yapılacağı konusunda konuşma, destek sağlama gibi konular etkili ve önleyici olabilmektedir. Tüm bunlara ek olarak aile üyelerinin birbirine iyi örnek olması, ailece geçirilecek zamanların arttırılması ve bu süreçte yapılan sohbetler ile paylaşımların olması, özendiren olumlu, istendik davranışlara yönelik mesajların verilmesi her anlamda bireyi koruyucu olacaktır.