Saldırı amaçlı drone ve insansız hava araçlarını etkisiz hale getirmek için yerli olarak geliştirilen Fedai ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.
Türk savunma sanayisi şirketlerinin iş birliğiyle ortaya çıkarılan ve ilk uçuşta kullanılan Fedai ile çoklu ve tekli fırlatma sisteminden atılmasına yönelik konsept çalışmaların maketleri, SAHA EXPO Savunma ve Havacılık Hibrit Fuarı’nda sergilendi.
Transvaro İcra Kurulu Üyesi Güray Ali Canlı, Fedai çalışmalarının gündeme gelmesinden kısa süre sonra ilk uçuşu gerçekleştirdikleri platformu anı olarak sakladıklarını ve fuarda sergilediklerini söyledi.
Bu kısa sürede Fedai’ye yurt dışından ciddi talep geldiğini ve bunları karşılamaya yönelik hazırlıklar yaptıklarını anlatan Canlı, “Fedai’yi karbondan üretmeye başladık. İlk 10 araç seri imalattan çıktı. Araca yüklü çoklu fırlatma versiyonuna daha çok talep geliyor. Bu modeli hazırladık. 5 araçlık bir takımda 1 adet komuta kontrol, 1 adet radar, jammer ve termal kamera sistemlerinin olduğu, 3 tane fırlatma sistemi taşıyan kamyon şeklinde bir konsepti dünya pazarına teklif ediyoruz” dedi.
“Özellikleriyle dünyada ilk ve tek”
Bir Güneydoğu Asya ülkesinden gelen talep doğrultusunda 5 bin metre irtifaya çıkan modeli çalışmaya başladıklarından bahseden Canlı, şunları söyledi:
“Buna Fedai 102 adını verdik, ilk Fedai 101’di. Saha testlerimiz oldukça başarılı geçiyor. İlk uçuşunu yaptık. Her uçuşunda yenilikler getiriyoruz. Fedai’de termal kamera, gündüz kamerası ve LIDAR var. Bu özelliğiyle dünyada ilk ve tek. Kanat katlama sistemi patentli ve özel bir sistem. Yüzde 100 karbon, bu özelliği de dünyada tek. Radar, kamera kontrol, LIDAR’lı tarayıcı sistemiyle de dünyada tek. Fırlatıcı tüpten atılıyor, omuzdan atılan modeli üzerinde de çalışmalara başladık. Omuzdan atılanda radar gerektirmeden kısa mesafeden uçan uçaklar için bu hazırlıkları yapıyoruz. Ar-Ge çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Her geçen gün Fedai’yi geliştiriyoruz. Üretimimizi buna göre düzenliyoruz. Fedai çok yakın bir gelecekte Türk savunma sanayisinin en önemli ihracat ürünlerinden biri olabilecek diye düşünüyorum.”
Fedai’nin ihtiyaçları için yeni fabrika
Güray Ali Canlı, ilk Fedai’lerin Ocak-Şubat 2021’de teslimata hazır olmasını planladıklarını söyledi.
Belli bir kapasiteyle şu anda gelen siparişleri karşılamayı hedeflediklerini anlatan Canlı, “Fedai’yi vermekle yetmiyor. Biz bir sistem satıyoruz. “Drone Katili” ya da “Drone Killer” diye bilinen DROKA. Bunda termal kameradan radara, jammerdan diğer ünitelere bir dizi sistem var. Radarlarda kullanılan entegre devre, elektronik komponentlerde dünyada üretim sıkıntısı bulunuyor, termal kameralarda kullanılan germanyum fiyatında yüzde 50’ye varan artışlar var. Fedai’yi üretmeye yönelik Yozgat’ta ayrı bir radar fabrikası kurduk. Onu yıl başından sonra devreye alacağız. Fedai’yi üretmemiz kadar, görevini başarıyla yapabilmesi için gerekli radar, elektro optik suit, jammer, diğer üniteleri de üretiyor olmamız lazım. Bunlara yönelik düzenlemelerimiz sürüyor. Elektronik konusundaki kısıtlamalar ve temin güçlükleriyle de baş etmeye çalışıyoruz. Kendi içimizde çözümler üretmeye çalışıyoruz” dedi.
Fedai 102’ye alçak irtifa hava savunma görevi
Fedai 101 ile Fedai 102 arasındaki farklara ilişkin bilgi veren Güray Ali Canlı, şunları söyledi:
“Fadai’yi müşterilerimiz yalnızca İHA’ları, droneları vurmak için değil, alçaktan uçan helikopterleri ve pervaneli uçakları vurmak için bir alçak irtifa hava savunma sistemi şeklinde kullanmak istiyorlar. 5 bin metre talebi o yüzden geldi. Boyu biraz daha uzun, bataryası ve motoru da daha büyük. Harp başlığını da bir miktar artırdık. Çapı aynı, kanat uzunlukları farklı. Fırlatıcılarımızı uzattık. Aynı fırlatıcı Fedai 101 ve Fedai 102’yi de atabiliyor. Sürat ve havada kalma süresi daha fazla, bataryaları daha güçlü.”
