Pazartesi, Mayıs 12, 2025
  • Giriş
Kıbrıs Hakikat
  • Anasayfa
  • Gündem
  • Kıbrıs
  • Türkiye
  • Ekonomi
  • Yaşam
  • Dünya
  • Bilim – Teknoloji
  • Spor
  • Yazarlar
    • Doç. Dr. Güven ARIKLI
    • Prof. Dr. Ata Atun
    • Doç. Dr. Melahat ARIKLI
    • Alper ÖZSAKINÇ
    • Birkan KIZILKAYA
    • Hakan YOZCU
    • Hamdi ACAR
  • Künye
Sonuç yok
Tüm sonuçları göster
  • Anasayfa
  • Gündem
  • Kıbrıs
  • Türkiye
  • Ekonomi
  • Yaşam
  • Dünya
  • Bilim – Teknoloji
  • Spor
  • Yazarlar
    • Doç. Dr. Güven ARIKLI
    • Prof. Dr. Ata Atun
    • Doç. Dr. Melahat ARIKLI
    • Alper ÖZSAKINÇ
    • Birkan KIZILKAYA
    • Hakan YOZCU
    • Hamdi ACAR
  • Künye
Sonuç yok
Tüm sonuçları göster
Kıbrıs Hakikat
Sonuç yok
Tüm sonuçları göster
Ana sayfa Dünya

Trump’ın Panama Kanalı’nı geri alma isteği, Tarafsızlık Anlaşması çıkmazında

Ocak 21, 2025
A A
0
Panama Kanalı'nda kuraklık: Gemi geçiş sınırlaması bir yıl uzatıldı


Eski ABD Başkanı Jimmy Carter ve eski Panama Devlet Başkanı Ömer Torrijos’un 7 Eylül 1977’de imzaladıkları “Panama Kanalı Anlaşması” ve “Tarafsızlık Anlaşması”na göre, kanalın kontrolü 31 Aralık 1999’da biten ilk anlaşmanın ardından süresiz olarak Panama’ya devredildi.


Anlaşmanın 4’üncü maddesi, “Amerika Birleşik Devletleri ve Panama Cumhuriyeti, iki akit taraf arasında akdedilen diğer antlaşmaların feshine bakılmaksızın, Kanal’ın daimi olarak tarafsız kalması için bu Antlaşmada tesis edilen tarafsızlık rejimini sürdürmeyi kabul eder.” söz konusu anlaşmayı yapılacak bir başka anlaşmanın etkisi dışında tutuyor.


Trump, kanalın Çin kontrolünde bulunduğunu ve bunun Tarafsızlık Anlaşmasına aykırı olduğu iddiasında lakin iddia kanıtlansa dahi kanalın kontrolünün anlaşma çerçevesinde ABD’ye devredileceğine yönelik bir madde yer almıyor.


Kanal Anlaşması kapsamında, ABD’nin bölgede askeri varlık bulundurması şart koşulurken, Tarafsızlık Anlaşması’nın 5. maddesine göre, Kanal Anlaşması’nın sona ermesinin ardından kanalda yalnızca Panama’nın askeri güçlerinin bulunmasına izin veriliyor.


Anlaşmanın 3’üncü maddesine göre, tüm ulusların savaş gemileri, iç işleyişlerine, sevk araçlarına, menşelerine, varış yerlerine veya taşıdıkları silahlara bakılmaksızın, geçiş koşulu olarak denetim, arama veya gözetime tabi tutulmaksızın kanaldan geçebiliyor.


Bu tür gemilerden yürürlükteki sağlık, temizlik ve karantina yönetmeliklerine uyduklarını belgelemeleri istenebiliyor ancak gemilerin iç işleyişlerini, menşelerini, silahlarını, yüklerini veya varış yerlerini açıklamayı reddetme hakkı bulunuyor.


Panama kanalının kilitli havuz sistemi


Kosta Rika ve Kolombiya arasında bulunan Orta Amerika ülkesi Panama’ya ait olan Panama kanalı yaklaşık 77 Kilometre uzunluğunda ve kilitli havuz sistemi ile çalışıyor.


Kanalın bir çok farklı yerinde yükseklik farkı gözlemlenirken, bir geminin kanaldan geçişi 8 ila 10 saat arasında sürüyor.


Kanal sayesinde ABD’nin Doğusu ve Batısı arasında seferçıkan bir geminin iki okyanus arasındaki yolculuğu yaklaşık 15 bin kilometre, Avrupa’dan Doğu Asya’ya giden bir geminin yolunu ise 3 bin 700 kilometre kısaltmış oluyor.


Su seviyesindeki farkın kanal boyunca değişmesi sebebiyle, kanal yolculuğu sırasında gemileri yükselten ve alçaltan bir kilitli havuz sistemi bulunuyor.


Kanala giriş yapan bir araç kilitli havuz sistemi sayesinde ilk olarak 26 metre yükseltiliyor.


Gemiler son olarak Pasifik okyanusuna gelmeden hemen önce alçaltılan su seviyesi ile okyanuslar arası yolculuklarını tamamlamış oluyor.


Kanal dünya deniz ticaretinin yüzde 5’ini kapsıyor


Son yıllarda küresel deniz ticaretinin yaklaşık yüzde 5’ini kapsayan, hükümetten bağımsız bir Panama kurumu tarafından işletilen ve hükümete yıllık 2,5 milyar dolar gelir sağlayan, Pasifik ve Atlantik okyanusları arasında bulunan kanal jeopolitik konumundan dolayı ülkeler için büyük önem taşıyor.


Trump, başkanlık konuşmasında kanalda “Amerikan gemilerine aşırı ücretlendirme uygulanıyor ve hiçbir şekilde adil davranılmıyor.” ifadesi ile kanalın tarafsızlığındaki şüphelerini dile getirmişti.


Öte yandan Economist’e konuşan Panamalı Ekonomi uzmanı Eddie Tapiero, ücretlerin talebe göre belirlendiğini ve normal dönemlerde bu ücretin herhangi bir aracın ortalama yolculuğunun maliyetinin yüzde 5’ini kapsadığını söylemişti.


Kurak ve daha az geminin geçebileceği dönemlerde gemilerin öncelik için el yükseltebildiği bilinirken, 2023’te sıvılaştırılmış doğal gaz satan bir gemi geçiş için 4 milyon dolar ödemişti.


ABD’nin askeri araçlarının kanalda sıra beklemeden geçebilme özelliği göz önünde bulundurulurken, ABD’nin eski Panama Büyükelçisi John Feeley, ülkenin kanala geçiş ücreti olarak son 9 yılda sadece 17 milyon dolar ödediğini söylemişti.


Her ne kadar Trump’ın “Çin Panama Kanalı’nı işletiyor.” iddiasının somut bir gerçekliği olmasa da, Çin’in Panama’da büyük çaplı yatırımları olduğu ve ülkenin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kestiği biliniyor.


Öte yandan, Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, 2024’te göreve gelmesinden kısa bir süre sonra altyapı projesi kapsamında hızlı tren hattı yapılması konusunda ABD’li bir şirketle anlaşmıştı

Önceki Haber

Trafik kazaları, ülkemizin sessiz iç savaşıdır

Sonraki Haber

Asım Akansoy: 5+1 öncesi siyasi partilerle görüşün

İlgiliHaberler

İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, Nasrallah’ın öldürüldüğü saldırıda ABD’yi suçladı
Dünya

ABD ile anlaşma konusunda ciddiyiz

Mayıs 12, 2025
Polonya yangın nedeniyle Rus istihbaratını suçladı
Dünya

Polonya yangın nedeniyle Rus istihbaratını suçladı

Mayıs 12, 2025
Anket: Amerikalıların yarısından fazlası, Trump’ın başkanlık performansından memnun değil
Dünya

Trump, ABD vatandaşı esirin serbest bırakmasını “iyi niyetle atılmış bir adım” olarak değerlendirdi

Mayıs 12, 2025
Trump, dini özgürlükler komisyonu kuruyor
Dünya

Trump'ın merak uyandıran paylaşımının sağlık sistemiyle ilgili kararname olduğu anlaşıldı

Mayıs 12, 2025
Trump’ın Özel Temsilcisi katil İsrail’i eleştirdi
Dünya

Trump’ın Özel Temsilcisi katil İsrail’i eleştirdi

Mayıs 12, 2025
Fransa’da İslam düşmanlığına karşı gösteriler düzenlendi
Dünya

Fransa’da İslam düşmanlığına karşı gösteriler düzenlendi

Mayıs 12, 2025
Türkiye’de kurulacak barış masası dünya gündeminde
Dünya

Türkiye’de kurulacak barış masası dünya gündeminde

Mayıs 11, 2025
İngiltere’de Hamas’ın terör listesinden çıkarılması için başvuru yapıldı
Dünya

Hamas ABD vatandaşı esirin serbest bırakılacağını açıkladı

Mayıs 11, 2025
Arnavutluk’ta genel seçim yapıldı – Son Dakika Haberleri
Dünya

Arnavutluk’ta genel seçim yapıldı – Son Dakika Haberleri

Mayıs 11, 2025
Sonraki Haber
Asım Akansoy: 5+1 öncesi siyasi partilerle görüşün

Asım Akansoy: 5+1 öncesi siyasi partilerle görüşün

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Hava Durumu

KKTC nöbetçi eczaneleri

Döviz Kurları

Satış
Alış
USD
1
ABD Doları
38.6419
38.5725
EUR
1
Euro
43.4696
43.3914
GBP
1
İngiliz Sterlini
51.3446
51.0783
Mayıs 9, 2025
  • Anasayfa
  • Blog
  • Home
  • KKTC Gazete Manşetleri
  • Künye

© 2021 Copyright - Kıbrıs Hakikat

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Sonuç yok
Tüm sonuçları göster
  • Anasayfa
  • Gündem
  • Kıbrıs
  • Türkiye
  • Ekonomi
  • Yaşam
  • Dünya
  • Bilim – Teknoloji
  • Spor
  • Yazarlar
    • Doç. Dr. Güven ARIKLI
    • Prof. Dr. Ata Atun
    • Doç. Dr. Melahat ARIKLI
    • Alper ÖZSAKINÇ
    • Birkan KIZILKAYA
    • Hakan YOZCU
    • Hamdi ACAR
  • Künye

© 2021 Copyright - Kıbrıs Hakikat