Bosna Hersek’te 1992 yılında başlayan savaş 26 yıl önce Dayton Barış Anlaşması ile sonlandırıldı. Ülkede, Dayton ile sağlanan barış, bugün Bosnalı Sırpların savaş tehdidi altında.
Bosna Savaşı, Avrupa’da yaşanan yüz yılın en kanlı savaşlarından biriydi. 1992 yılındaki savaşta 100 bin kişi hayatını kaybetti, 2 milyon kişi de evini yurdunu terk etmek zorunda kaldı.
21 Kasım 1995’te taraflar ABD’nin Dayton şehrinde bir araya geldi. Kanlı Bosna Savaşı, sağlanan anlaşma sayesinde sonlandırılırken, Bosna Hersek 3 parçaya bölündü.
Dönemin Bosna Hersek Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Miloşeviç ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tudjman, Dayton’da Wright-Patterson Hava Üssünde bir araya geldi.
Ülke, iki otonom bölgeye ayrıldı
Görüşmelerin ardından masa üstünde harita çizildi. Ülke nüfusunun çoğunluğunu Boşnaklar oluşturmakla birlikte, toprak üç eşit parçaya bölündü.
Ülke, Bosna Hersek Federasyonu ve Sırp Cumhuriyeti Entitesi olmak üzere iki otonom bölgeye ayrıldı.
Bir de özel statüye sahip Brçko bölgesi oluşturuldu.
Ülkedeki bütün idari otoritelerin üstünde Yüksek Temsilcilik Ofisi bulunuyor, uluslararası toplum adına barışın uygulanmasını denetliyor.
Entite yönetiminin kararları, toprak bütünlüğünü tehdit ediyor
Yüksek Temsilcilik makamını tanımayan Bosnalı Sırplar, Dayton Anlaşmasını entite çıkarları için kullanıyor.
Entite yönetiminin aldığı kararlar ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit ediyor.
Bosna Hersek’teki Sırp Entite yönetiminin kendi yargı ve ordularını kurma kararı bardağı taşıran son damla oldu.
Yeniden savaş endişesi
Sırpların ayrılıkçı politikaları 26 yıl sonra yeniden savaş endişesini beraberinde getirdi. Uluslararası toplumdan ise henüz somut bir adım gelmiş değil.
Türkiye’nin varlığı Boşnaklar için hayati önem taşıyor
Bölgede dengeli ve yapıcı bir siyaset yürüten Türkiye, Hırvatistan ve Sırbistan ile iyi ilişkilere sahip. Sağlanacak olası bir anlaşmada Türkiye’nin varlığı Boşnaklar için hayati önem taşıyor.
