Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın iki ülke arasında bağlantı sağlaması öngörülen demir yolu hatları konusunda mutabakata vardığını duyurdu.
Michel, Aliyev ve Paşinyan ile Brüksel’de yaptığı üçlü görüşmeden sonra gazetecilere değerlendirmede bulundu.
Azerbaycan ile Ermenistan arasında sorunların çözülmesi için diyalog kurulmasının önemli olduğunu vurgulayan Michel, “İki ülke arasında bağlantı hatlarının öncelik olduğunu biliyorum. Bu, bir güven seviyesi olması, farklı pozisyonların belirlenmesi bakımından önemli. Örneğin bu gece demir yolu hatları konusunda mutabakata varıldı. Bağlantı hatlarını yeniden açmak için neyin gerekli olduğu hakkında bir ortak anlayış önemli” dedi.
Görüşmeden sonra AB Konseyi’nden Charles Michel adına yapılan yazılı açıklamada da “Sınır ve gümrük kontrolleri için uygun düzenlemeler yapılarak demir yolu hatlarının restorasyonunun gerçekleştirilmesi yoluyla ilerlemek adına mütekabiliyet ilkesi temelinde mutabakata varıldı” ifadesi yer aldı.
AB’nin bağlantı hatlarını ekonomik yatırım planı kapsamında desteklemeye hazır olduğu belirtildi.
Michel, otoyol bağlantısı dahil olmak üzere bazı konularda ise görüşülmesi gereken başlıkları Aliyev ve Paşinyan’ın belirlediğini, ilerleyen dönemde bunların müzakere edilmesini ümit ettiğini dile getirdi.
Zengezur maddesini Ermenistan uygulamıyor
Azerbaycan ile Ermenistan’ın daha önce imzaladığı ortak bildiride Azerbaycan’ın batı illeri ile Nahçıvan’ı kara ve demir yoluyla birleştirecek Zengezur koridoruyla ilgili hususların yer aldığı madde Ermenistan’ın uzlaşmaz tutumu nedeniyle hayata geçmemişti.
Aliyev, Brüksel’de Paşinyan ile görüşmesi öncesinde yaptığı açıklamada, Zengezur koridorunun Laçın koridoru ile aynı yasal rejime tabi olması gerektiğinin altını çizerek, Laçin koridorunda gümrük bulunmadığını, bu nedenle Zengezur koridorunda da gümrük bulunmaması gerektiğini söylemişti.
Aliyev, “Ermenistan, gümrük kurulmasında, mallar ve kişilerin kontrol edilmesinde ısrarcı davranırsa biz de Laçın koridorunda aynısı için ısrarcı oluruz. Bunun kararını Ermenistan verecek. Biz her iki seçeneğe de açığız. Ya ikisinde de gümrük olmayacak ya da ikisinde de olacak” demişti.
Michel, Aliyev ve Paşinyan’ı bir süre yalnız bırakmış
Michel, gazetecilerin sorularını yanıtlarken sorunları çözmek için siyasi irade gösterilmesi ve özellikle liderler arasında doğrudan temas kurulmasının önemine değindi.
Üçlü görüşmenin bir bölümünde Aliyev ve Paşinyan’ı bir süre yalnız bıraktığını dile getiren Michel, “Benim için iki lideri desteklemek ve cesaretlendirmek önemliydi. Aynı zamanda her ikisinin doğrudan birbirleriyle konuşması da çok önem taşıyordu” diye konuştu.
“Gerginliğin düşmesi için somut adım ihtiyacı”
AB Konseyi’nden üçlü görüşmeyle ilgili yapılan açıklamada, Aliyev ve Paşinyan’ın 9 Kasım 2020 ve 11 Ocak 2021’de imzaladıkları üçlü ortak bildirilere uyacaklarını teyit ettikleri bildirildi.
AB’nin bölgede mayın temizleme çalışmalarını ve Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki güven artırıcı önlemleri destekleyeceği belirtildi.
Açıklamada, Cumhurbaşkanı Aliyev ve Başbakan Paşinyan’ın iki ülke arasındaki sınır belirleme müzakerelerinin başlatılması için gerekli ortamın sağlanması amacıyla sahada gerginliğin düşürülmesine yönelik daha fazla somut adım atılması ihtiyacı bulunduğu üzerinde mutabık kaldıkları kaydedildi.