Eski ABD Başkanı George H. W. Bush’un 1991 Körfez Savaşı öncesi kriz sürecinde Japonya’dan askeri lojistik destek istediği ortaya çıktı.
Japonya Dışişleri Bakanlığının gizliliğini kaldırdığı diplomatik kayıtlar dönemin ABD Başkanı Bush’un Ağustos 1990 Körfez krizinde destek talebini açığa çıkardı.
İkili diplomatik görüşmelerde Bush, dönemin Japonya Başbakanı Kaifu Toşiki’den ülkesinin Öz Savunma Kuvvetlerinin (SDF) ABD güçlerine lojistik destek sağlamasını talep etti.
Kayıtlara göre görüşmelerde Kaifu, ülkesinin iş birliği yapma isteğini açıklarken “Japonya anayasasının ‘savaşı reddeden 9. maddesinin’ gözetilmesi gerektiğini” Bush’a bildirdi.
Mayın ve mali yardım
O yıl eylül ayında New York’ta iki lideri bir araya getiren görüşmede söz konusu talebe yönelik “doğrudan cevap vermekten kaçınan” Kaifu, İkinci Dünya Savaşı sonrası böylesi bir talebin ilk olduğunu belirterek, “Müzakere etmek için süreye ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
“Asker konuşlandırılarak lojistik destek verilmesi” talebini yerine getirmeyen Japonya, bunun yerine kriz sonrası sürece katkı amacıyla Basra Körfezi’ne mayın tarama unsurları gönderdi.
Körfez Savaşının başlangıcından 3 gün öncesine denk gelen 14 Ocak 1991’de ABD “güç kullanma niyeti taşıdığını” Japonya’ya bildirdi.
Japonya, çok uluslu koalisyona ilk aşamada 13 milyar dolar, dönemin ABD Maliye Bakanı Nicholas Brady’nın talebi sonrası ise ilaveten 9 milyar dolar daha mali yardım tahsis etti.
“Travma ve sonrası”
Kamuoyuna yansıyan kayıtlara yönelik Kyodo ajansına konuşan Sophia Üniversitesinden Uluslararası Siyaset Uzmanı Prof. Miyagi Taizo, Körfez Savaşı esnasında Japonya’dan “makul bir zahmete” katlanmasının istendiğini söyledi.
Söz konusu yükün altına girmeyen Tokyo hükümetinin o dönem ABD yönetiminde “memnuniyetsizlik” oluşturduğunu belirten Miyagi, “Körfez Savaşı, Japonya için travma oluşturdu ve ondan beri dış politikada değer ekseni ABD’nin perspektifi haline geldi.” dedi.
