İsrail’in, “Çin ile imzalayacağı büyük anlaşmalar hakkında ABD’yi bilgilendirme ve Amerikan tarafından itiraz gelirse anlaşmaları yeniden inceleme” sözü verdiği açıklandı.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın yakın zamanda İsrail’e gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile İsrail’in Pekin yönetimiyle imzalayacağı anlaşmalar konusunu görüştüğü söylendi.
İkilinin, söz konusu anlaşmalardan Amerikan tarafını haberdar etme ve itiraz gelirse bu anlaşmaları gözden geçirme konusunu ele aldığı, Tel Aviv’in bu meselede Washington’a vaatte bulunduğu aktarıldı.
İsrailli yetkililer, konunun İsrail kabinesinde masaya yatırıldığını anlatarak, ABD’nin İsrail’den taleplerini açıkça aktarması gerektiğini kaydetti.
Biden yönetimi İsrail’i uyardı
Joe Biden yönetiminin Çin’in İsrail ekonomisindeki varlığını altyapı ve yüksek teknoloji alanındaki yatırımlarla artırma arzusuna ilişkin İsrailli muhataplarını uyardığı ifade edildi.
Görüşmede ayrıca, Hayfa Limanı’nın genişletilmesi projesini geçen yıl Çinli bir şirketin aldığı, ABD’nin buna ilişkin güvenlik incelemesi talebinin İsrail tarafından reddedilmesinin Amerikan yönetimince “İsrail’in ABD’nin yanında yer alması gerektiği” mesajıyla karşılandığı hatırlatıldı.
İsrail’in Çin ile ilişkilerinde eski tutumunu sürdürdüğü ve İsrailli bakanların Çinli mevkidaşlarıyla görüşmeye devam ettiği aktarıldı.
İsrail’in altyapı alanında Çin’e alternatif olarak ABD, İngiltere, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden uygun şirketleri kendilerine sunmalarını istediği bilgisi de paylaşıldı.
İsrail stratejik olarak ikilem yaşıyor
Üst düzey bir İsrailli yetkili ise “Biden yönetiminin Çin politikasına ilişkin açık fikirlerini İsrail’e bildirmediğini, ABD yönetiminin siyasetinin netleşmesinin ardından Tel Aviv’in durumu gözden geçireceğini” söyledi.
ABD-Çin geriliminde İsrail’in “gözden uzak biçimde” üçüncü en büyük ticari ortağı Çin ile siyasetini yürütme ya da ABD’nin yanında yer alma konusunda stratejik bir ikilem yaşadığı değerlendirmesi yapıldı.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, telefonda görüşerek iki ülke arasında turizm, ekonomi ve kültür alanlarında iş birliğinin geliştirilmesi konusunda fikir birliğini beyan etmişti.