Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmesi nedeniyle 2021 yılı, alete dayalı sıcaklık ölçümlerinin yapıldığı 1970 yılından bu yana dünyada ölçülen “en sıcak beşinci yıl” olarak kayıtlara geçti.
Dünyanın son yıllarda büyük sorunları arasında küresel ısınma ilk sıralarda yer alıyor. Küresel ısınmaya bağlı meydana gelen iklim değişikliği nedeniyle dünyada sıcaklıklar artarken kuraklık yaşanıyor.
2021 en sıcak beşinci yıl oldu
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezinin (ECMWF) ERA5 küresel değerlendirme verilerine göre, dünyada “2016” en sıcak yıl olarak kayıtlara geçmişti. 2021 yılı ise ölçümlenen en sıcak beşinci yıl olarak tespit edildi.
ERA5 küresel değerlendirme verilerine göre en sıcak yıllar şöyle oluştu:
2016, 2020, 2019, 2017, 2021, 2018, 2015, 2010, 2013, 2005
“İklim, daha uzun dönemli bir trendden bir eğilimden bahseder”
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Deniz Demirhan, iklimin içinde yaşanılan meteorolojik koşullardan farklı olarak uzun dönemli ortalamaları anlattığını söyledi.
İklimin hemen değişen bir şey olmadığını belirten Demirhan, “İklim hemen değişen bir şey değil. İklim, daha uzun dönemli bir trendden bir eğilimden bahseder.” değerlendirmesini yaptı.
“2021’de 1 derecelik bir artışla karşı karşıyayız”
Demirhan, atmosferde belirli gazlar olduğunu ve bunların sera gazları olarak adlandırıldığını anlattı:
“Bunlar azı karar, çoğu zarar olan gazlar aslında. Bizim için faydalı normal koşullarda. Fakat bunları insan kaynaklı olarak fazlaca atmosfere göndermeye başladığımız zaman bunlar atmosferde sera etkisi yapıyorlar. Bu gazların salınması sanayi devrimiyle beraber başladı. Sanayi devrimiyle beraber atmosferde aslında ufak ufak biz iklim değişiminin etkilerini görmeye başlamıştık. Karbondioksit, metan, ozon, su buharı gibi gazlardır bunlar. Bu gazlar atmosferde artmaya başladıkça dünya da yavaş yavaş ısınmaya başlıyor. Çünkü dünyadan atmosfere doğru çıkması gereken, soğumamızı sağlayan radyasyon üzerimizde battaniye gibi olan sera gazları tarafından engellenir. Bunlar atmosferle dünya arasında kalır. İşte bu nedenle dünya sürekli olarak ısınmaya devam ediyor. 2100 yılına kadar Paris Anlaşması’yla 1,5 derece sıcaklıkların artması öngörülüyordu. Fakat 2021’de 1 derecelik bir artışla karşı karşıyayız.”
“Global ortalama sıcaklıklar artıyor”
2020 yılının dünyanın en sıcak yılları arasında yer aldığını hatırlatan Demirhan, 2021 yılında sıcaklık ortalamasının 0,1 derece üzerine çıkıldığının altını çizerek, “2021 yılı Avrupa bazında yedinci en sıcak, global beşinci en sıcak yıl oldu. Sıcaklık sürekli artmaya devam ediyor ve 2000’li yıllardan günümüze kadar olan süreçte biz sürekli olarak en sıcak yıl, en sıcak işte ikinci yıl, üçüncü yıl diye bahsediyoruz. Sürekli olarak sıcaklık rekorları kırıyoruz ve büyük ihtimalle 2022 yılı da böyle olacaktır. Global ortalama sıcaklıklar artıyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarına doğru yönlendirmezsek atmosferi hala daha karbon içeren gazlarla bir emisyon yapmaya devam edersek ısınma da devam edecektir.” dedi.
Türkiye’de de 2021 yılında da rekor kırıldı
Türkiye’de 2021 yılının 8 ayında sıcaklık rekorlarının kırıldığını anımsatan Demirhan, şunları ekledi:
“2021 yılında sürekli olarak sıcaklıklar artarak devam etti. Sıcaklıkların artmasıyla beraber afetlerde de artışlar yaşamışız. Örneğin yaz aylarında çok ciddi oranda sel felaketleriyle karşı karşıya kaldık. Özellikle Akdeniz Bölgesi’nde ve tropikal iklimin neredeyse başladığını söyleyebileceğimiz kuşakta Akdeniz Bölgesi, Güney Ege taraflarında biz ciddi sel felaketleriyle karşı karşıya kalmışız. Şimdi bir yandan kuraklık var. Bir yandan sel felaketleri yaşıyoruz, işte bunların ikisinin sıkça görüleceği bir sene olabilir 2022.”
