Çin’de bulaşıcılığı yüksek Omicron varyantını taşıyan vakalardaki artış, gelecek ay Pekin Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede salgınla mücadeleye dair kaygıları artırıyor. Ülkede son olarak 9 şehirde Omicron varyantı görüldü.
Çin’de ilk kez 8 Ocak’ta Tiencin şehrinde yurt içi kaynaklı Omicron vakasının görüldüğünün bildirilmesinin ardından vakalar, başkent Pekin dahil 9 şehre yayıldı.
Eyalet düzeyinde müstakil yönetime sahip, ülkenin en büyük şehirlerinden Tiencin, Pekin ve Şanghay’ın yanı sıra ülkenin orta kesimindeki Hınan eyaletine bağlı Anyang, kuzeyindeki Liaoning eyaletine bağlı Dalian ile güneyindeki Guangdong eyaletine bağlı Congşan, Cuhai Meycou ve Şıncın şehirlerinde yerel kaynaklı Omicron vakaları tespit edildi.
İlk kez Kasım 2021 sonunda Güney Afrika’da tespit edilen ve “BA.1 mutasyonu” olarak adlandırılan Omicron varyantı, ortaya çıkışından itibaren geçen 2 aydan kısa sürede 140’tan fazla ülke ve bölgeye yayıldı. Bulaşıcılığı yüksek COVID-19 mutasyonu, ABD ve İngiltere gibi ülkelerde Delta varyantı taşıyan vakaların önüne geçerek hakim varyant haline geldi.
Tiencin’den Anyang’a
Çin ana karasında Omicron varyantına ilk kez 14 Aralık 2021’de, 5 gün önce yurt dışından gelen bir kişide rastlanmıştı. Ancak kentte 8 Ocak’ta tespit edilen yurt içi kaynaklı iki vakanın önceki yurt dışı kaynaklı vakayla bağlantısı yoktu.
Sağlık yetkilileri enfekte kişilerden aldıkları numunelerde üçüncü kuşak yayılma izlerine rastlarken virüs varyantının bir süredir kentte yayılmakta olduğunu tahmin ettiklerini belirtti. Aynı gün ilk vakalarla yakın temastaki kişilere yapılan testlerde 18 yeni enfeksiyona daha rastlandı.
Kentte bugüne dek Omicron varyantı taşıyan yerel kaynaklı 312 vaka tespit edildi.
Daha sonra Hınan eyaletinde bağlı Anyang şehrinde tespit edilen yurt içi kaynaklı vakaların Tiencin ile bağlantılı olduğu ve Omicron varyantı taşıdığı anlaşıldı. Vakalar, Tiencin’den 28 Aralık 2021’de yılbaşı tatili için Hınan eyaletinin Anyang şehrindeki evine dönen bir üniversite öğrencisi aracılığıyla bu eyalete sıçradı.
Öğrenci, virüsü kız kardeşi ile babasına bulaştırırken Anyang’ın Tangyin ilçesinde 4 bin öğrencinin eğitim gördüğü bir yatılı okulda öğretmenlik yapan baba aracılığıyla okuldaki onlarca öğrenci ve öğretmene yayıldı.
Anyang’daki en büyük salgın dalgası
Omicron varyantı taşıyan vakalar nedeniyle 5,5 milyon nüfuslu Anyang şehri, salgının başından bu yana görülen en büyük salgın dalgasıyla karşı karşıya kaldı. İlk vakanın tespit edildiği 10 Ocak’tan bu yana kentte 385 vaka tespit edildi. Oysa kentte Ocak 2020’den o tarihe kadar geçen 2 yılda yalnızca 54 COVID-19 vakası tespit edilmişti.
Ardından 12 Ocak’ta bu kez kuzeydeki Liaoning eyaletinin Dalian şehrinde Omicron varyantını taşıyan yurt içi kaynaklı vaka tespit edildi. Vakadan alınan numunenin genetik özelliklerinin Anyang’da tespit edilen Tiencin kaynaklı ilk vaka ile benzerlik taşıdığı bildirildi.
13 Ocak’ta Omicron vakalarının görüldüğü yerlere, ülkenin en büyük kenti Şanghay da eklendi. Yerel yönetim, 2 yerel vaka ve hastalık belirtisi göstermeyen 3 asemptomatik vaka tespit edildiği açıkladı. Açıklamada, vakalardan 4’ünün 11 Ocak’ta tespit edilen yurt dışı kaynaklı bir vakayla yakın temasta bulunduğu, 1 vakanın ise yakın temastaki bu kişilerden birinin kardeşi olduğu ifade edildi.
Başkent Pekin’de ilk vaka
Pekin yerel yönetimi, 15 Aralık 2021’de yaptığı açıklamada, şehirde 14 Aralık 2021’de yaptırdığı testi pozitif çıkan bir vakadan alınan numunede Omicron varyantına rastlandığı duyuruldu.
Başkentin merkez ilçelerinden Haidian’da yaşayan hastanın, doğrulanmış vakalardan herhangi biriyle temas kurmadığı ve son 14 günde başka şehre seyahat etmediği ifade edildi.
Vakanın ortaya çıkması, virüs varyantının şehirde bir süredir yayılmakta olduğuna dair endişeleri artırırken hastanın evi ve ofisi karantina altına alındı, ev ve iş yeri çevresinde ve son 14 günde bulunduğu mekanlarda hasta ile temas kurmuş olabilecek binlerce kişiye testler uygulandı.
Postadan bulaşmış olabilir
Pekin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) Yardımcı Direktörü Pang Şinghuo, dün yaptığı açıklamada, hastanın 11 Ocak’ta Kanada’dan ABD ve Hong Kong aracılığıyla bir posta gönderisi aldığını, gönderinin paketinden ve içindeki belgeden alınan örneklerde virüse rastlandığını söyledi.
Vakaya dair epidemiyolojik soruşturmanın sürdüğünü ifade eden Pang, yurt dışından gelen nesneyle temas sonucu virüs bulaşmış olabileceği ihtimali üzerinde durulduğunu vurguladı.
4-20 Şubat tarihlerinde Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapmaya hazırlanan kentte ortaya çıkan vaka, organizasyona dair endişeleri artırdı.
Pekin yerel yönetimi, 22 Ocak’tan mart sonuna dek şehre seyahat edeceklere varıştan 48 saat önce yapılmış negatif COVID-19 test sonucunu bildirmenin yanı sıra varıştan sonra 72 saat içinde yeniden test yaptırma zorunluluğu getirdi.
Guangdong eyaletinde 4 şehre yayıldı
Öte yandan ülkenin güneyindeki Guangdong eyaletinde ilk kez 13 Ocak’ta Congşan şehrinde Omicron varyantını taşıyan bir vaka rastlandı.
Ardından 14 Ocak’ta komşu Cuhai şehrinde 4 kişilik bir ailede Omciron enfeksiyonları görüldü. Enfeksiyonun kaynağı bulunamazken ailenin bir hafta önce Congşan şehrini ziyaret ettiği açıklandı.
16 Aralık 2021’de bu kez komşu Meycou kentinde Cuhai’deki vakalarla bağlantılı bir vaka tespit edildiği, ayrıca ülkenin en büyük şehirlerinde, internet ve teknoloji şirketlerinin merkezi konumundaki Şıncın şehrinde Delta varyantı taşıyan vakalarla birlikte Omicron varyantı taşıyan vakaların görüldüğü bilgisi paylaşıldı.
Kaynağını bulmak daha zor
Tüm bu vakalarda sağlık yetkilileri karantina ve toplu test tedbirleri alsa da Omicron varyantının daha hızlı yayılması ve hastalık belirtilerinin daha az belirgin olması, yayılma zincirinin başlangıcını tespit etmeyi zorlaştırıyor.
Yapılan epidemolojik soruşturmalara rağmen ilk Tiencin’de ortaya çıkan vakaların kaynağı henüz tespit edilebilmiş değil. Pekin vakasında da postadan bulaşma senaryosu dışında virüsün kaynağının ne olduğu herhangi ipucuna henüz ulaşılamadı.
Çin, COVID-19 vakalarını ortaya çıktıkları yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen “sıfır vaka” stratejisini uyguluyor. Bu strateji karantina, seyahat kısıtlamaları ve toplu testler gibi katı ve geniş ölçekli tedbirleri içeriyor. Tedbirler, hayatın olağan akışına müdahale ve yarattığı maliyetler açısından zaman zaman tartışmalara yol açıyor.
Omicron varyantının hakim hale gelmesinin, Çin’in salgın önleme ve kontrol tedbirlerinin geleceğini nasıl etkileyeceği sorusu belirsizliğini koruyor.
