Isıl pillerden uydu telefonlarına pek çok teknolojik ürün kutupların çetin şartlarına göre tasarlandı. Tamamen yerli olan bu ürünler 6’ncı Bilim seferi töreninde tanıtıldı.
Cumartesi günü başlayacak “6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi”nde kullanılacak milli teknolojilerin tanıtımı ve teslimi töreni Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın katılımıyla TÜBİTAK’ta gerçekleştirildi.
Törene katılan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, kutuplardaki ekonomik rekabete dikkati çekti.
Bakan Varank, “Kutup araştırmaları da hem üretebileceği ekonomik değer hem de bilimsel prestij bakımından büyük bir potansiyele sahip. Ülkemizi kritik teknolojilerin sadece pazarı değil üreticisi yapma hedefiyle atığımız adımlara kutup çalışmalarını da dahil ediyoruz.
Kutuplarda kendini ispat etmiş teknolojiler, beyaz kıtada kullanılacak ürünler başarılı performansları sonrasında rekabet güçlerini artıracak ve daha çok tercih edilebilecektir” diye konuştu.
TÜBİTAK olarak, Türkiye’nin, Antarktika’nın ve Arktik’in geleceğinde ve kutupların korunmasında söz sahibi olması amacıyla uzun süredir faaliyetler gerçekleştirdiklerini ifade eden Mandal, “Birlikte geliştirme ve birlikte başarma olarak özetlediğimiz bu yaklaşım, karşı karşıya kaldığımız karmaşık, dinamik ve değişken sorunlara kapsayıcı çözümler üretmemizi sağlıyor” dedi.
Mandal, Türkiye’nin bilimsel araştırma ve teknoloji üretimi hususunda öncü ülkeler arasında yer almak için 2017’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde Antarktika’ya ilk ulusal bilim seferini düzenlediğini anımsattı.
Buzul kıtada “ısıl pil” kolaylığı
Bu yılki Bilim Seferi’nde kutuplarda kullanımı sağlanacak ürünler arasında, TÜBİTAK tarafından yerli ve milli imkanlarla geliştirilen “ısıl piller”in de bulunduğuna dikkati çeken Mandal, TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) tarafından üretilip geliştirilen ısıl pilin, pek çok sistemde temel güç kaynağı olarak yaygın şekilde kullanıldığını dile getirdi.
Mandal, TÜBİTAK SAGE olarak uzun yıllardır gerçekleştirdikleri başarılı çalışmalarla savunma sanayisinde ısıl piller hususundaki dışa bağımlılığı ortadan kaldırdıklarını ve Türkiye’yi birçok ülkeye ısıl pil ihracatı yapan ülke haline getirdiklerini kaydetti.
Isıl pillerin Bilim Seferi’nde kullanılmasının pek çok avantaj sağlayacağını vurgulayan Mandal, “Bu pillerden elde edilecek ısı enerjisi sayesinde, araştırma ekibinin acil durumlarda ihtiyaç duyacağı ısınma ve sıvı su ihtiyacı karşılanabilecek.” diye konuştu.
TÜBİTAK olarak bu teknolojileri geliştirmek ve üretmek kadar bu alanda çalışmalar yürütecek nitelikli insan kaynağını oluşturmayı da amaçladıklarına işaret eden Mandal, bu amaçla “Kutup Şenliği”, “Kutup Bilimleri Çalıştayları” gerçekleştirdiklerini ve TEKNOFEST kapsamında yürüttükleri 2204-C Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması ile gençlerin bu alandaki projelerini desteklediklerini anlattı.
Mandal, bu alanda yaptıkları tüm çalışmaların, Türkiye’nin teknolojik gelişmeleri takip eden bir ülkeden ziyade, bu teknolojileri kendi kaynaklarıyla üreten ve geliştiren bir ülkeye dönüştüğünü gösterdiğini ve TÜBİTAK olarak Türkiye’nin kutup araştırmaları alanında yürüteceği çalışmalarda yer almaya devam edeceklerini söyledi.
ASELSAN’dan Antarktika ekibine telsiz desteği
ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Haluk Görgün de Türkiye adına TÜBİTAK önderliğinde Antarktika’da yapılan çalışmaları büyük bir heyecan, merak ve gururla takip ettiklerini belirtti.
ASELSAN olarak Antarktika’ya test ve kullanım amaçlı Telsiz ve Modüler Mobil Tekrarlayıcı Telsiz Sistemleri gönderdiklerini belirten Görgün, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen, en zorlu koşullarda test edilen haberleşme ürünlerinin, çok zorlu bir sahada bilim insanlarının güvenilir destekçisi olacağını dile getirdi.
Görgün, Antarktika’ya 15 adet gönderdikleri tasarım ödüllü 3700 el telsizlerinin ASELSAN’ın kendi sınıfında en başarılı haberleşme ürünlerinden olduğuna dikkati çekerek, “Telsizlerimiz dünyadaki birçok zorlu ortamda gösterdiği başarısına bir yenisini katarak kutupların zorlu ortamında da ekiplerimizin can yoldaşı olacak” ifadesini kullandı.
Haluk Görgün, sistemlerin kesintisiz çalışabilmesi için yüksek verimli güneş panelleriyle enerji üreten, kurulumu iki kişi tarafından yapılabilen “Taşınabilir Hibrit Güç Destek Birimi”nin de bilim insanlarına elektrik altyapısının olmadığı Antarktika’da enerji desteği vereceğini kaydetti.
HAVELSAN GNSS alıcısını tanıttı
HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar da TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE) yetkilileriyle TEKNOFEST 2021’de ilk görüşmeleri yaptıkları bilgisini vererek, 4 ay gibi kısa bir sürede HAVELSAN GNSS alıcısını geliştirdiklerini ve bunun ilk kez Antarktika’daki milli kutup seferinde kullanılacağını söyledi.
HAVELSAN GNSS alıcısının, GPS, Galileo, Beidu, Glonass, QZSS gibi birçok farklı ülkenin uydularını kullanarak konum hesaplama yaptığını ve küresel kapsama alanı sağladığını belirten Nacar, “HAVELSAN GNSS alıcısı, gerçek zamanlı konum, hız ve zaman bilgisiyle kesintisiz çalışma performansı sunuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Törene, Ankara Valisi Vasip Şahin ile TÜRKSAT Uydu Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Selman Demirel de katıldı.
Yerli teknolojiler sefer ekibinin eli ayağı olacak
Toplantıda verilen bilgiye göre, TÜRKSAT’ın ürünleri arasında yer alan Isatphone 2 uydu telefonu ile dünyanın her yerinden telefon haberleşmesi yapılabiliyor. Aynı zamanda acil durumlarda bir tuşla yer bilgisini gönderip, yardım talep edebiliyor.
Hafif ve portatif olan BGAN (Broadband Global Area Network) cihazıyla dünyanın her yerinden internet ve IP üzerinden ses hizmeti alınabiliyor. BGAN cihazı ile HD kalitesinde yayın yapma olanağı da bulunuyor.
Isıl piller ise uzun raf ömrü, bakım gerektirmeme, kısa sürelerde yüksek enerji sağlama, hızlı tetiklenme, kendi kendine tükenmeme, yüksek güvenilirlik, geniş çalışma sıcaklık aralığı, zorlu çevresel koşullara dayanıklılık gibi gereksinimleri aynı anda karşılaması sayesinde kullanıldığı çoğu alanda alternatiflerine üstünlük sağlıyor. Eksi 90 derecede dahi kendisinden beklenen performansı sağlayabilen ısıl piller, bu özelliği sayesinde diğer pil teknolojilerinin çalışamayacağı Antarktika’nın aşırı soğuk iklim koşullarında, özellikle acil durumlarda görevini sorunsuz şekilde yerine getirebiliyor.
Ayrıca sahip olduğu uzun raf ömrüyle söz konusu soğuk iklim koşullarında, 20 yıldan daha uzun süre depolanabilen ve hiçbir bakım ihtiyacı olmadan 20 yıl sonra dahi başlangıçtaki enerji seviyesini muhafaza edebilen ısıl piller, bir yandan acil durumlarda çok hızlı ve kararlı bir şekilde elektrik enerjisi üretebilirken diğer yandan sahip olduğu yüksek yüzey sıcaklığından faydalanılarak elde edilecek ısı enerjisi sayesinde, ısınma ve sıvı su ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olabilecek.
Bu teknolojiler, konuşmaların ardından Bakan Varank tarafından TÜBİTAK MAM KARE Müdürü ve 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Sorumlusu Prof. Dr. Burcu Özsoy’a teslim edildi.
