Kişinin, vefat ettiğinde arkasında bıraktığı birçok dijital uzantının silinmesi ya da yakınlarına devredilmesine “dijital defin” deniyor. Bunun gerçekleşmesi için kişinin sağlığında bu işi yapan şirketlerle anlaşma yapması gerekiyor.
Mesajlar, paylaşımlar, sosyal medya hesapları ya da bankacılık hizmetleri… Dijital uygulamalar, hayatın vazgeçilmez bir parçası.
Peki bir kişinin vefatı durumunda bıraktığı bu dijital miras ne oluyor?
Nasıl kişinin vefatı sonrasında cenazesinin kaldırılması gerekiyorsa “dijital” olarak da defin işleminin gerçekleştirilmesi yani dijital evrende var olan tüm izlerinin silinmesi gerekiyor.
Avukat Sertel Şıracı, “Ölümünüzle birlikte örneğin bir elektronik posta adresiniz, bir sosyal medya hesabınız üç aşağı beş yukarı aynı kullanıcı adı ve şifrelerine bağlı ve elektronik posta adreslerine bağlı. Bu kişilerin sizin o hayattayken kullanmış olduğunuz dijital varlıklara erişebilmesi için bu kullanıcı adı ve şifrelere ihtiyacı olacak” diyor.
‘Dijital defin’ önceden planlanmalı
Dijital defin 2 şekilde gerçekleştirilebiliyor.
Kişi hayattayken bu işlemleri yapan bir şirketle anlaşıp, tüm dijital şifrelerini ilgili şirketlere bırakıyor. Böylelikle ölümünden sonra hesaplarının akıbetini belirleyebiliyor ya da kendisi adına mesajlar atılabilmesini mümkün kılıyor.
Avukat Şıracı, “Cep telefonunuz hala şifresizse ve erişilebiliyorsa bununla olabilir. Bilgisayarınızla bu şifreleri elde etmeye çalışabilirler. Bunu elde ederlerse elbette hayatınızda kullanmış olduğunuz bütün sosyal medya hesaplarına ulaşılır” diye konuşuyor.
İkinci durumda ise, vefat ettikten sonra miras hakkı doğan aile bireyleri tarafından bu işlem başlatılıyor.
Vefat eden kişinin hesaplarına ulaşılabilmesi için miras hukukunun oluşması gerekiyor. Sonrasında mahkeme kararıyla ilgili şirketlere başvurulabiliyor.
