Bilindiği gibi Avrupa ve ABD, Rusya’nın Ukrayna’ya olası müdahalesine karşı bir duruş sergiliyor. Özellikle Avrupa’da Rusya’ya yönelik yaptırım uygulanması konuşulurken, Rusya ise muhtemel yaptırımlara karşı kartını elinde bulunduruyor.
Ukrayna’nın doğusunda çalan savaş zilleri, Moskova ve Kiev arasında derinleşen kriz…
Avrupa, yükselen tansiyona karşı Rusya’ya “yaptırım” kartını öne sürerken, Rusya ise yaptırımlara karşılık doğal gazı kesebilir.
Avrupa ülkeleri, doğal gaz ihtiyacının çoğunu Rusya’dan karşılıyor.
Norveç de olası açığı dolduramayacak
Eğer Ukrayna ve Rusya arasında çatışma çıkarsa doğal gaz tedarik sorunu çıkabilir. Kesinti halinde Amerika’nın sıvı doğal gazı, bu açığı kapatamayabilir.
Rusya’dan sonra Avrupa’ya en fazla gaz akışı sağlayan Norveç de olası açığı dolduramayacağını açıkladı.
Rusya gaz akışını yavaşlattı
Avrupa’da doğal gaz fiyatlarının ocak ayından bu yana 7 kat artmasının sebebi Rusya’dan gelen doğal gaz arzının düşüklüğü ve bununla birlikte depolardaki gaz miktarının normalden daha az seyretmesi.
Çünkü Rusya, Belarus üzerinden Polonya ve Almanya’ya giden boru hattında doğal gaz akışını yavaşlattı.
LNG’ye talep arttı
Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın, Rusya’nın gaz kesme ihtimalinin siyasi olmadığını belirterek şunları söyledi:
“Rusya’nın geçmişinde bir anlamda gaz kesme var ama bunu Avrupa’ya siyasi baskı uygulamak için yapmıyor. Soğuk Savaş döneminde dahi yapmadı. Çünkü Rusya ekonomisi açısından, Rusya bütçesi açısından baktığınız zaman hem doğal gaz hem petrol çok önemli metalar. Savaş çıkma ortamında Ukrayna üzerinden geçen gazdan mutlaka aksamalar olabilir.”
Avrupa ülkeleri enerji ihtiyacını karşılamak için alternatif kaynaklara başvuruyor. Özellikle son dönemde sıvılaştırılmış doğal gaz olan LNG’ye talep arttı.
Avrupa’nın LNG ithalatı aylık 8 milyon tonu aştı. Sıvılaştırılmış gazın, Avrupa’nın gaz arzındaki payı bu ay yaklaşık yüzde 25’e ulaşabilir.
Gaz arzını çeşitlendirmek için Avrupa Birliği (AB) yeni yollar arıyor.
Gözler TANAP ve TAP’ta
Financial Times’ın haberine göre, Avrupa Birliği Komisyonu’nun Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, şubat ayında Azerbaycan’la görüşecek.
Gözler Türkiye’nin üzerinden geçen TANAP VE TAP boru hatlarında…
Mustafa Aydın, şöyle konuştu:
“Avrupa kaynak çeşitlendirilmesi ve kaynakların geldiği ülkeleri çeşitlendirlmesi meselesini son 30 yıldır yapmaya çalışıyor aslında. Bunun için de bir noktaya ulaşıldı. Bu da Azerbaycan’dan gelen Türkiye üzerinden giden gaz çok önemli bir alternatif oluşturdu.”
“Avrupa kısa vadede bir enerji sonu yaşayabilir”
Bu boru hattı üzerinden Azerbaycan’ın doğal gazı Avrupa’ya ulaşıyor. Geçtiğimiz yılda Avrupa’ya 8 milyar metreküpten fazla gaz gönderildi.
Prof. Dr. Mustafa Aydın değerlendirmelerini şu sözlerle bitirdi:
“Rusya şu an da bir pazarlık sürecinin içerisinde kendisinin elinde olan imkanları kullanıyor. Bu tür karşılıklı pazarlıklarda elinizin ne kadar güçlü olduğuna bakar. Rusya açısından Avrupa’ya bu gazı satmadığı zaman nereye satacak? Ne yapacak? Satamazsa kendi ekonomisine zarar çünkü çok ciddi anlamda buna dayanıyor. Avrupa kısa vadede bir enerji sonu yaşayabilir.”
