1923 yılında Ege Denizi’nde uluslararası anlaşmalarla kurulan dengeler, Yunanistan’ın maksimalist politikaları nedeniyle bozuldu. Atina yönetimi adaları silahlandırarak, uluslararası hukuku hiçe saydı.
Ege Denizi’ndeki 18 ada, Lozan ve Paris Anlaşmalarıyla adaların silahlandırılmaması şartıyla Yunanistan’a devredildi. Ancak Yunanistan anlaşmalara uymadı.
Adalarda güvenlik amacıyla sadece polis ve jandarma olabilir. Fakat Yunanistan uluslararası hukuku hiçe saydı. Adaları mekanize birliklerin kışlasına dönüştürdü.
18 adayı cephanelik haline getirdi
Yunanistan ve Türkiye NATO üyesi olmasına rağmen Atina, 18 adayı cephanelik haline getirirken, bazılarına havaalanı bile inşa etti.
Savaş uçakları yerleştirdi, Türkiye’ye potansiyel tehdit haline geldi. Bu konuda Yunanistan’a çok sayıda nota verildi.
[Adaların silahlandırılması] Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Yunanistan Türkiye’den bir tehdit görüyormuş. Adaya koyduğun birkaç asker ve silahla mı tehdidi engelleyeceksin.https://t.co/WE1dZHQQDM pic.twitter.com/F8ZUuJLj3N
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) February 10, 2022
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selami Kuran, “1969 Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi’ne göre bu esaslı bir ihlaldir. Esaslı ihlalin anlamı da, ilgili antlaşmanın artık o konulara ilişkin hükümlerinin boşlukta kalmasıdır, tartışılır hale gelmesidir, geçerliliğinin tartışılır hale gelmesidir.” değerlendirmesini yaptı..
Türkiye, Yunanistan’ın anlaşmaları ihlal eden hukuk dışı tutumunu 2021 Ekim’de Birleşmiş Milletler’e (BM) taşıdı.
Türkiye, Atina’nın 18 adayı silahlandırarak yaptığı ihlali BM’ye bildirdi
Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu, BM Genel Sekreteri Guterres’e hitaben mektup yazdı, Atina’nın tavrı ile ilgili uyarılarda bulundu ve Yunanistan’ın Ege Adalarını askerden arındırmasını istedi.
Sinirlioğlu, Lozan ve Paris Antlaşmaları’nda Ege Denizi’ndeki adaların askerden arındırılması ile ilgili şartları tek tek hatırlattı, şartları ihlal eden Yunanistan’ın hukuksuz adımlarını meşru göstermeye çalıştığına dikkati çekti.
Yunanistan’ın ihlalleri devam ediyor
Sinirlioğlu, Yunanistan’ın yalnızca hukuki açıdan elinin zayıf olmadığını, gerçeklikten de uzak olduğunu vurguladı, Atina’yı Ege Adaları’nı askerden arındırmaya çağırdı.
Tüm tepkilere rağmen Yunanistan hukuk tanımaz tavrından vazgeçmiş değil.