Uluslararası Af Örgütü, Rusya’ya uluslararası insan hakları hukuku ve insancıl hukuka eksiksiz saygı gösterilmesi çağrısında bulundu. “Sivillerin hayatı ve sivil altyapı korunmalı, gelişigüzel saldırılar yapılmamalı” dedi.
İngiltere merkezli örgüt, yaptığı yazılı açıklamada, Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnes Callamard’ın konuya ilişkin değerlendirmelerine yer verdi.
Callamard, açıklamasında, “En büyük korkumuz gerçek oldu. Haftalardır tırmanan gerilimin ardından Rusya’nın insan hayatı ve insan hakları açısından en korkunç sonuçlara yol açabilecek işgali başladı” ifadesini kullandı.
“Sivillerin hayatı, evleri ve sivil altyapı korunmalı”
Callamard, Ukrayna’nın askeri üslerine bomba ve füzelerin yağdığını, Rus ordusunun gelişigüzel silahlar kullandığına ilişkin ilk haberlerin gelmeye başladığını söyledi.
“Uluslararası Af Örgütü, bir kez daha tüm tarafları uluslararası insancıl hukuk ve insan hakları hukukuna sıkı sıkıya bağlı kalmaya çağırmaktadır. Sivillerin hayatı, evleri ve sivil altyapı korunmalıdır. Gelişigüzel saldırılar yapılmamalı ve misket bombaları gibi yasaklı silahlar kullanılmamalıdır. Ayrıca, insani yardım örgütlerinin çatışmalardan etkilenen sivillere erişimine izin verilmesi ve erişimin kolaylaştırılması çağrımızı da yineliyoruz. Uluslararası Af Örgütü, tüm tarafların işleyebileceği uluslararası hukuk ihlallerini ortaya çıkarmak için durumu yakından izleyecek.”
Donbas krizi ve Rusya’nın askeri müdahalesi
Ukrayna’da 2014’teki Meydan olaylarının ardından Batı yanlısı bir hükumet yönetime geldi ve Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ülkeden kaçtı. Rusya, Kırım’ı yasa dışı ilhak etti. Ukrayna’da Rus etnik kökene sahip nüfusun yoğun olarak yaşadığı Donetsk ve Luhansk bölgelerinde ayrılıkçılar sözde yönetimler ilan etti.
Rusya’nın desteklediği ayrılıkçı güçlerle Ukrayna ordusu arasında kanlı çatışmalar yaşandı. Batılı güçlerin Moskova nezdinde devreye girmesiyle 2014 ve 2015’te Minsk Anlaşmaları imzalandı. Ancak ateşkes ihlalleri sürdü. Şubat itibarıyla çatışmalarda yaklaşık 14 bin kişi hayatını kaybetti.
Rusya, 2021 sonlarında Ukrayna sınırında on binlerce asker konuşlandırmaya başlayarak dikkatleri üzerine çekti. ABD, Rusya’nın işgale hazırlandığını yinelerken Rusya bunu reddetti.
Batılı ülkeler Rusya’yı yaptırımlar uygulamakla tehdit ederken Moskova yönetimi, Donbas’taki ayrılıkçı yönetimleri tanıdı ve 24 Şubat’ta Ukrayna topraklarına askeri harekat başlattı.
Rus lider Vladimir Putin, amaçlarının “Kiev tarafından soykırıma maruz kalan insanları korumak, Ukrayna’yı Nazizm’den ve militarizmden arındırmak” olduğunu savunarak Ukrayna ordusuna silah bırakma çağrısı yaptı.