Avrupa’nın gelecek kışa kadar doğalgaz depolarını doldurabilmesinin en az 70 milyar euroya mal olacağı hesaplanıyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında Avrupa’da enerji arz güvenliğine yönelik endişeler artarken, doğalgaz fiyatları da megavatsaat başına 199 euroyla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Fiyatlar son bir yılda yaklaşık 10 kat artış gösterdi.
Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre Avrupa’nın geçen yıl Rusya’dan ithal ettiği 155 milyar metreküp gaz, toplam gaz ithalatının yüzde 45’ini ve toplam gaz tüketiminin yüzde 40’ını oluşturdu.
Brüksel merkezli düşünce kuruluşu Bruegel’in verilerine göre, Avrupa geçen yılı yer altı doğalgaz depolama tesislerindeki en düşük seviyeleri görerek geçirdi.
2021 yılında Rusya’nın Avrupa’ya gaz ihracatı kontrat seviyesinde devam etmesine rağmen önceki yıllara göre düşük seyretti.
Geçen yıl toplam doğalgaz tüketiminin yüzde 40’ını Rusya’dan sağlayan Avrupa’da ülkelerin Rus gazına bağımlılığı ise değişkenlik gösteriyor.
Rusya’ya gaz bağımlılığı
Finlandiya, Estonya, Makedonya ve Bulgaristan doğalgaz ithalatının tamamını Rusya’dan yaparken, Letonya doğalgaz ithalatının yüzde 97’sini, Sırbistan yüzde 88’ini, Slovakya yüzde 86’sını, Polonya yüzde 81’ini, Avusturya yüzde 80’ini, Slovenya yüzde 79’unu ve Macaristan yüzde 78’ini bu ülkeden gerçekleştirdi.
Rusya’nın, Litvanya’nın doğalgaz ithalatındaki payı yüzde 69, Almanya’nın dış alımındaki payı yüzde 54 oldu. Bu oranlar, Çek Cumhuriyeti için yüzde 53, İsviçre için yüzde 44, Danimarka için yüzde 35, İtalya için yüzde 33, Hırvatistan ve Romanya için de yüzde 28 oldu.
Yunanistan gaz ithalatının yüzde 19’unu, Fransa yüzde 8’ini, Hollanda yüzde 5’ini ve Belçika yüzde 3’ünü Rusya’dan yaptı. Ukrayna’nın gaz ithalatının yüzde 43’ü de Rusya’dan gerçekleştirildi.
Rusya’dan gaz ithalatı düşük olan ülkelerde, Norveç, Kuzey Afrika ve spot piyasalardan yapılan sıvılaştırılmış doğalgaz tedariki Moskova’ya bağımlılığın düşük olmasında rol oynadı.
Rusya-Ukrayna Savaşı ile beraber Avrupa ülkelerinin enerji güvenliğini sağlayabilmek için kıtada talebin zirve yaptığı kış dönemine kadar depoları doldurmak, AB’nin en kritik önceliklerinden biri haline geldi.
Bruegel’in hesaplamasına göre, Avrupa’nın kışa girerken doğalgaz depolarını doldurmasının maliyeti en az 70 milyar euro olacak.
Uluslararası Finans Enstitüsüne göre, Avrupa’nın doğalgaz depolarının kapasitesi yeterli ama boru hatları doğudan batıya gaz akışı sağlayacak şekilde inşa edildiği için ters gaz akışı sağlanamamasından dolayı teknik kısıtlar yaşanıyor.
