Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıları Doğu Avrupa’daki tarihsel korkuları yeniden ortaya çıkardı. Ukrayna ise bu süreçte, Rusya’nın saldırgan politikaları sonucu eski imparatorluk paydaşı olan Polonya ile yakınlaşma sürecini hızlandırdı.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıları ve Kırım’ın yasa dışı ilhakı, Rus tehdidini yakından hisseden Doğu Avrupa ülkeleri arasındaki dayanışmayı arttırdı.
Bu ülkelerin başında, Rus işgalini tarihsel olarak defalarca yaşayan Ukrayna ve Polonya geliyor.
İki ülke, Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrasında Rusya’dan uzaklaşarak Avrupa ile bütünleşme yoluna gitti. AB ve NATO’ya üye olarak Rusya ile bağlarını koparan Polonya’nın aksine, Ukrayna bu süreçte Rus etkisinden kurtulamadı.
Ukrayna-Polonya ilişkisinin tarihi
Etnik olarak Slav halklar arasında sayılan Polonya ve Ukrayna’yı ayıran temel özellik, mezhep farkları. Katolik Polonya’nın aksine, Ukrayna’da Ortodoksluk Rusya ile tarihsel bağların en önemli etkeni.
Ukrayna’yı ikiye bölen Dnyeper Nehri ise, Ukrayna’nın doğusunu Rus Çarlığı’nın bir parçası yaparken, batı yakasını kimlik ve kültür olarak Lehistan Krallığı’na ekledi.
Güney Ukrayna’da ise, Kırım üzerinden Osmanlı İmparatorluğu 19. yüzyıla kadar Karadeniz’in kuzeyine hükmetti. 18. yüzyıl sonunda yükselişe geçen Rus Çarlığı hem Polonya’yı işgal etti, hem de bütün Ukrayna’yı kendi topraklarına kattı.
Polonya Ukrayna’ya destek veriyor
Günümüzde ise bu tarihsel arka plan, halen Ukrayna ve Polonya arasındaki ilişkilerin en önemli belirleyicisi durumunda. Rus karşıtlığının İkinci Dünya Savaşı sonrasından beri yükselişte olduğu Polonya’da halk Ukrayna’nın bağımsızlık mücadelesine destek veriyor.
Lehistan Krallığı döneminden beri var olan kültürel, dilsel ve kimlik bağları Polonya’daki muhafazakar hükümetin politikalarına yön veriyor.
Polonya, Ukrayna yanlısı söylemlerini gizlemiyor
Başta Polonya Cumhurbaşkanı Andrej Duda olmak üzere, Polonya’daki karar alıcı merciler Rusya karşıtı, Ukrayna yanlısı söylemlerini gizlemiyor.
Ukrayna’da ise Zelenski yönetimi, Polonya’yı Rus tehdidini bertaraf etmek için bir çıkış noktası olarak görüyor.
NATO’nun Polonya’ya olan güçlü desteğini kendi arkasına almak isteyen Kiev’de hükümet, ABD ile Rusya karşıtı koalisyonda yer alıyor.
1 milyondan fazla sığınmacı Polonya’ya geçti
Ukrayna’dan ayrılmak zorunda kalan sığınmacıların bir milyondan fazlası Polonya’ya geçti.
Ukraynalılar için Polonya hem güvenli bir liman, hem de AB ülkelerine geçiş için önemli bir güzergah olarak öne çıkıyor.
