Benzersiz dijital varlık ya da İngilizce’deki ismiyle non fungible token; yani NFT… Hayatımızda çok yeni olmasına karşın dolandırıcıları şimdiden türedi. Peki, NFT’mizi nasıl koruruz ve dolandırıcılarla nasıl başa çıkarız?
Teknolojinin ilerlemesiyle hayatımıza giren yeni ticaret modelleri, elle tutulamayan varlıklar, fiziksel olmayan paralar da artık dolandırıcıların hedefinde. Dolandırıcıların yeni gözdesi ise NFT.
NFT dolandırıcılığının mağdurlarından biri de ünlü çizer Yılmaz Aslantürk oldu. Aslantürk, 8 Şubat’ta paylaştığı bir tweetle NFT’ler için bir pazar yeri olan OpenSea’deki hesabının ve sattığı NFT’lerden kazandığı tüm paranın çalındığını duyurdu. Çözüm için ne OpenSea ne de kripto para cüzdanı Metamask’tan cevap alamayan Aslantürk, diğer paylaşımında “İşin kötüsü sayfamdaki işler satıldıkça hırsızın cüzdanına girecek. Çünkü oradaki işleri silmek de paralı. 6 ay sonra otomatik olarak silinecek” diye açıklamada bulunmuştu.
Neler konuşuluyor?
NFT dolandırıcılığı başlıklara sık sık yansımaya başladı.
Son zamanlarda OpenSea CEO’su Devin Finzer’ın 1,7 milyon dolar değerindeki NFT dolandırıcılığı hakkında yaptığı açıklama ve Çinli bir öğrencinin dolandırıcılık bağlantısına tıkladıktan sonra 548 bin dolar değerinde NFT kaybetmesi konuşulanlardan bazıları.
NFT dolandırıcılığında farklı yöntemler
Coindesk’te yer alan bir haberde, yaygın NFT dolandırıcılığı yöntemlerinden bazıları şöyle sıralanıyor:
Kimlik hırsızlığı ve şüpheli pop-up’lar: Bu dolandırıcılık, kişisel bilgileri, şifreleri hedefleyen sahte reklamlar yoluyla gerçekleştirilebiliyor. Bu yöntemden korunmak için pop-up reklamlarına tıklanmaması, özel bilgilerin paylaşılmaması ve doğrudan onaylı web sitesinden işlem yapılması öneriliyor.
Şişir ve boşalt yöntemi: Kripto para dünyasında da yaygın olduğu bilinen bu yöntem, bir grup insanın yapay olarak talebi, dolayısıyla fiyatları artırması ve fiyat yüksekken kazanç sağlayıp diğer insanları geride bırakması olarak tanımlanıyor.
Sahte veya çalıntı NFT’ler: Orijinal bir eseri çalarak ya da kopyalayarak yapılan bu dolandırıcılığa karşı, satın alınan sanat eserinin doğrulanmış bir hesapta olduğundan emin olunması öneriliyor.
Kullanıcılar nasıl korunabilir: Soğuk Cüzdan
Avukat Kadir Kurtuluş, NFT’lerin genellikle Metamask adı verilen bir cüzdanda tutulduğunu, dolandırıcılıkların da bu cüzdanlardaki kullanım hataları kaynaklı gerçekleşebildiğini söylüyor. Kurtuluş’un önerisi, dijital varlıkların online cüzdanlarda değil, soğuk cüzdanlarda tutulması yönünde.
Kullanıcılar nasıl korunabilir: Hediye NFT
‘NFT Airdrop’ kavramını duymuş olabilirsiniz. NFT Airdrop, tanıtım amaçlı olabilen, ücretsiz olarak gönderilen NFT’lere deniyor.
Kurtuluş, son zamanlarda bu NFT’lerde sorunlar gözlemlediklerini, hediye NFT kabul edildikten sonra cüzdanın çalınabildiğini söylüyor. “Bu nedenle her airdrop’u kabul etmemek gerekir” önerisinde bulunuyor.
Kullanıcılar nasıl korunabilir: Neyi onayladığınıza dikkat
“NFT topluluk yönetiminin yapıldığı Discord ve Twitter sayfalarının sahteleri açılıyor. Bu sahte sayfalarda mint işlemi için tıkladığınızda esasında mint işlemi yapmamış ve cüzdanınızdaki paraları dolandırıcılara transfer ediyor olabilirsiniz. Bu nedenle Metamask’ta işlem yaparken ne işlem yaptığınıza ve neyi onayladığınıza dikkatle bakmanızı öneririm.”
Dolandırıcılık mağdurları ne yapabilir?
Bu noktada henüz kat edilmesi gereken çok yol var.
Avukat Kadir Kurtuluş’a göre kişilere ulaşmak çok mümkün görünmüyor.
“Bu şekilde dolandırıcılıklarda esasında yapılacak çok bir şey yok. Cüzdan adreslerini takip edebilirsiniz fakat kişilere ulaşmak neredeyse imkânsız. Kolluk kuvvetleriyle iletişime geçilebilir fakat paranızı ya da NFT’lerinizi geri almak şu an dünya ülkelerinde mevcut hukuki alt yapıda pek olası gözükmüyor.”
.jpg)
Hukuki bir düzenleme gelecek mi?
Bu tip dolandırıcılıkta genel hukuk kuralları işliyor. Şu an için özel bir düzenleme yok ancak yasa çıkarmak üzere çalışmalar başlatılmış.
“Bu yasanın yürürlüğe girmesi en azından NFT ve diğer kripto varlıkların tanımlamalarını sağlayacaktır. Bu sayede hukuki süreçler bir nebze daha hızlı ve etkili ilerleyebilir ama yine de yakın zamanda dolandırıcılıklara karşı kesin bir çözüm görünmemekte.”
Finans ve bankacılık sektöründen yeni politikalar gelir mi?
Dijital varlıkların sigortalanması konusunda ileride daha çok konuşacağımızı söylemek olası.
Lawrance Carrel, Forbes’teki yazısında, bir NFT eğitim sitesi olan NFT Club’un kurucu ortağı Adam Morris’ten şu alıntıya yer veriyor ve sigorta endüstrisinin dolandırıcılıklara karşı NFT’leri korumak için yeni politikalar oluşturduğunu yazıyor:
“NFT dolandırıcılığı, sahiplik oranları artıkça ve teknolojinin karmaşıklığı dolandırıcıların yatırımcıları hedeflemesini kolaylaştırdıkça giderek daha yaygın hale geliyor.”
