İsrail, geçen yıl ilişkileri normalleştirme anlaşması imzaladığı Bahreyn ve Fas’ın yakın zamanda başkent Tel Aviv’de büyükelçilik açacağını duyurdu.
İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hasan Kaabiye, yaptığı açıklamada, “Bahreyn yakın zamanda Tel Aviv’de büyükelçilik açacak, Fas da diplomatik misyon seviyesini irtibat bürosundan büyükelçiliğe yükseltecek.” dedi.
Dışişleri Bakanı Yair Lapid’in geçen hafta Fas’a “tarihi” bir ziyaret gerçekleştirdiğini söyleyen Kaabiye, Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita’nın da önümüzdeki birkaç hafta içinde Tel Aviv’e geleceğini belirtti.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Sudan ile yapılan normalleşme anlaşmalarının Fas ile İsrail arasındaki normalleşme anlaşmasından farklı olduğunu ifade eden Kaabiye, Fas’ın geçmişte İsrail ile olan ilişkilerine işaret etti.
İsrail ile normalleşme anlaşmaları
İsrail ile BAE ve Bahreyn arasında 15 Eylül 2020’de Beyaz Saray’da düzenlenen törenle ilişkileri normalleştirme anlaşması imzalanmıştı.
Hartum yönetimi de dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın Sudan’ı “teröre destek veren ülkeler” listesinden çıkarması karşılığında 23 Ekim 2020’de İsrail ile ilişkileri normalleştirme kararı almıştı.
Sudan’ın ardından Fas da 10 Aralık 2020’de İsrail ile ilişkileri normalleştirme anlaşmasına varmıştı.
Fas-İsrail ilişkilerinin normalleşme seyri
Rabat ile Tel Aviv arasındaki düşük düzeyli ilişkiler, 1993’te Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile İsrail arasında imzalanan Oslo Anlaşması’nın ardından başlamış ancak 2’nci İntifada’nın patlak vermesi sonrasında 2002 yılında Fas bu ilişkileri durdurmuştu.
Fas Kralı 6’ncı Muhammed, 10 Aralık 2020’de İsrail ile ilişkilerin “en yakın zamanda” kurulacağını açıklamıştı. Aynı gün dönemin ABD Başkanı Trump da yaptığı açıklamayla Fas ve İsrail’in tam diplomatik ilişki kurulmasına yönelik anlaşmaya vardığını duyurmuştu.
Fas, bu kararla BAE, Bahreyn ve Sudan’ın ardından 2020’de İsrail’le normalleşme anlaşmasına varan 4’üncü Arap ülkesi olurken, Mağrib bölgesinde ise ilk ülke olmuştu.
Fas ile İsrail, 22 Aralık 2020’de diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi kapsamında 4 anlaşma imzalamıştı.
Tel Aviv ile Rabat arasında geçen yıl varılan ilişkilerin normalleştirilmesi anlaşmasının ardından İsrail, 11 Ocak’ta eski Kahire Büyükelçisi David Govrin’i Fas’a geçici diplomatik misyon şefi olarak atamıştı.
Fas Dışişleri Bakanı Burita, mayıs ayında yaptığı açıklamada, “Yakında karşılıklı üst düzey ziyaretler gerçekleştirmeyi umuyoruz.” demişti.
İsrail Dışişleri Bakanı Lapid de Tel Aviv ile Rabat arasında geçen yıl imzalanan normalleşme anlaşmasının ardından 11 Ağustos’ta Fas’ı ziyaret eden ilk İsrailli bakan olmuştu.
