Rusya’nın hedeflerinden biri olan Donetsk bölgesi, Ukrayna’nın kömür rezervlerinin büyük çoğunluğuna ev sahipliği yapıyor. Ukrayna’nın kanıtlanmış hidrokarbon rezervlerinin yüzde 80’i Dinyeper-Donetsk bölgesinde bulunuyor.
Brüksel merkezli Avrupa Kömür ve Linyit Birliği (EURACOAL) verilerinden derlenen bilgiye göre, geçen yılın ilk yarısında Ukrayna’nın kömür üretimi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artışla 11,7 milyon ton oldu.
Ukrayna’nın kömür üretimi 2020’de 22,3 milyon ton, kömür ithalatı ise 22,8 milyon ton olarak hesaplandı.
Ülkenin elektrik üretiminin yarısı nükleer santrallerden karşılanırken, Ukrayna stoklarında 600 bin ton kömür olduğu hesaplanıyor.
Rezervler 75 yıl üretim yapılması için yeterli
Kömür santrallerinde kullanılan kömür miktarı mart itibarıyla günlük 40 bin ton olarak kayıtlara geçti.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) 2020’de yayımlanan Ukrayna Enerji Profili çalışmasına göre, Ukrayna’nın 117 gigaton taş kömür ve 8,6 gigaton linyit rezervi bulunuyor. Bu rezervlerin pik seviyede 75 yıl üretim yapılmasına yeterli olacağı öngörülüyor.
Çalışmada, Ukrayna’nın kömür rezervlerinin büyük çoğunluğunun Donetsk kömür havzasında bulunduğuna işaret edilirken, Dinyeper-Donetsk bölgesi ülkenin kanıtlanmış tüm hidrokarbon rezervlerinin yüzde 80’ine ev sahipliği yapıyor.
Yüksek kaliteli kömür rezervleri bu bölgede
Ülkede gaz üretiminin yüzde 90’ı da bu bölgede yapılıyor. Dinyeper-Donetsk bölgesini, kanıtlanmış rezervlerin yüzde 13’ünü bulunduran ve üretimin yüzde 6’sının yapıldığı Karpatyalı bölgesi izliyor.
Ukrayna-Rusya sınırında yer alan Dinyeper-Donetsk havzası, bulundurduğu kömür rezervlerinin yüksek kalitesiyle dikkati çekiyor.
Öte yandan, EURACOAL verilerine göre 2014’te başlayan çatışmalar sonrasında Ukrayna, Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki kömür madenleri üzerinde kısıtlı kontrol sağlarken, bu kontrolü Mart 2017’de tamamen kaybetti.
Ukrayna’nın taş kömürü madenlerinin tamamının bulunduğu Donetsk ve Luhansk bölgelerinde maden üretimine ilişkin veri bulunmuyor ancak üretilen kömürün bir kısmının Gürcistan sınırındaki Abhazya bölgesi ve Rusya üzerinden ihraç edildiği biliniyor.
Bölgede ne olmuştu?
Ukrayna’da Rus etnik kökene sahip nüfusun yoğun olarak yaşadığı Donetsk ve Luhansk bölgelerinde ayrılıkçılar sözde yönetimler ilan etti.
Rusya’nın desteklediği ayrılıkçı güçlerle Ukrayna ordusu arasında kanlı çatışmalar yaşandı. Batılı güçlerin Moskova nezdinde devreye girmesiyle 2014 ve 2015’te Minsk Anlaşmaları imzalandı ancak ateşkes ihlalleri devam etti.
Rusya, 2021 sonlarında Ukrayna sınırında on binlerce asker konuşlandırmaya başlayarak dikkatleri üzerine çekti. ABD, Rusya’nın işgale hazırlandığını yinelerken, Rusya bunu reddetti. Batılı ülkeler, Rusya’yı yaptırımlar uygulamakla tehdit ederken Moskova yönetimi, Donbas’taki ayrılıkçı yönetimleri tanıdı ve 24 Şubat’ta Ukrayna topraklarına askeri harekat başlattı.
