İspanya’da ayrılıkçı Katalan siyasetçilerin, İsrail yapımı “Pegasus” casus yazılım programıyla dinlenmesinin ortaya çıkmasının ardından Ulusal İstihbarat Merkezi Başkanı Paz Esteban’ı görevden aldı.
İspanya’da hükümet, dışarıdan destek aldığı Katalan ve Bask siyasi partileri ile koalisyonun küçük ortağı aşırı sol görüşlü Unidas Podemos partisinden gelen baskıların ardından Bakanlar Kurulunda, CNI Başkanı Esteban’ın görevden alınmasına karar verdi.
CNI içinde 39 yıldır görev yapan ve 5 Şubat 2020’de başkanlığa getirilen Esteban, İspanya tarihinde istihbarat kurumunun ilk kadın başkanı olmuştu.
Esteban, 5 Mayıs’ta meclis komisyonunda yaptığı konuşmada, aralarında şimdiki Katalan özerk hükümet başkanı Pere Aragones’in de olduğu ayrılıkçı Katalan siyasetçilerden 18’inin cep telefonlarının Yüksek Mahkemenin talimatı sonrasında CNI tarafından takibe alındığını ve sürecin yasal olduğunu söylemişti.
Savunma Bakanı Margarita Robles, Bakanlar Kurulunda alınan kararla ilgili basına yaptığı açıklamada, Pegasus krizinin ve CNI Başkanı Esteban’ın görevden alınmasının İspanyol istihbaratının imajına ve güvenirliğine zarar vermemesi gerektiğinin altını çizdi.
Robles, haziran ayı sonunda NATO zirvesine ev sahipliği yapacak İspanya’nın “ciddi, güvenli, güvenilir bir ortak” olduğunu vurgulayarak, 3 binden fazla çalışanı olan CNI’nin tüm uluslararası istihbarat kurumları tarafından saygı duyulan bir kurum olmaya devam edeceğini söyledi.
Robles, mevcut durumda Savunma Bakanlığı Müsteşarı olan ve 40 yıla yakın bir süre CNI içinde görev yapan Esperanza Casteleiro Llamazares’in yeni CNI başkanı olarak atandığını açıkladı.
Llamazares, Esteban’ın ardından CNI’nin ikinci kadın başkanı oldu.
Diğer yandan Bask ve Katalan siyasi partiler ile ana muhalefetteki sağ partiler, Esteban’ın yanı sıra Savunma Bakanı Robles’in de istifa etmesi gerektiğini savundu.
ABD’nin The New Yorker dergisinin 18 Nisan’da ortaya attığı ve Kanada’nın Toronto Üniversitesine bağlı siber güvenlik uzmanlarından oluşan Citizen Lab araştırma grubunun verilerine dayandırdığı haberde, 60’tan fazla Katalan siyasetçinin ve düşünce önderlerinin, CNI tarafından Pegasus casus yazılım sistemiyle takibe alındığı ileri sürülmüştü.
İsrail kökenli siber güvenlik şirketi NSO Group tarafından geliştirilen “Pegasus” casus yazılımla dinlenmelerini “siyasi skandal” olarak yorumlayan Katalan siyasetçiler, konunun hızlı ve en ince ayrıntılarına kadar soruşturulmasını, sorumluların cezalandırılmasını hükümetten istemiş ancak beklediği tepkiyi görmeyince hükümet ile siyasi bağlarını en düşük seviyeye indirme kararı almıştı.
Katalan özerk hükümeti, CNI başkanı Esteban’ın görevden alınmasını “doğal bir sonuç” olarak yorumlayıp, yeterli olmadığını savunuyor.
Pegasus ile dinlenenlere İçişleri Bakanı da eklendi
Bu arada Katalan siyasetçilerin dinlenmesinden bağımsız olarak İspanya’da bazı hükümet üyelerinin de “yasa dışı ve dış mihraklarca” Pegasus sistemiyle dinlenmesiyle ilgili yeni bilgiler paylaşıldı.
Hükümet Sözcüsü İsabel Rodriguez, Başbakan Pedro Sanchez ve Savunma Bakanı Margarita Robles’in yanı sıra İçişleri Bakanı Fernando Grande Marlaska’nın cep telefonunun da Pegasus sistemiyle dinlendiğinin Ulusal Kriptoloji Merkezi tarafından tespit edildiğini açıkladı.
Rodriguez, Marlaska’nın cep telefonuna Robles’te olduğu gibi 2021 Haziran ayında girildiğinin belirlendiğini, aynı program ile Tarım Bakanı Luis Planas’ın cep telefonuna yapılan müdahale girişiminin ise başarısız olduğunu kaydetti.
Hükümet, söz konusu olayları araştırması için Ulusal Mahkemeye başvurmuş, mahkeme de soruşturmanın gizli yürütülmesine karar vermişti.
İspanyol basını, İspanya-Fas krizinin yaşandığı döneme denk geliyor olmasından dolayı bazı hükümet üyelerinin dinlemesinin arkasında Fas’ın olduğunu iddia etse de bu ülke ile ilişkilerini düzeltmeye çalışan hükümet yetkilileri bunu yalanlamıştı.
