Somali’de 8 yıl önce hizmet vermeye başlayan Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, ülkede yıkılan sağlık sistemini yeniden ayağa kaldırdı. 16 milyon nüfuslu ülkede şimdiye dek 12 milyon hastaya hizmet verildi.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından 2014’te tamamlanan başkent Mogadişu’daki Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, adım adım ülkenin sağlık altyapısının kurulmasına hizmet ediyor.
Kendi geliriyle işleyen ve halen 163 doktorun uzmanlık eğitimi aldığı hastane, şimdiye dek 31 uzman doktoru ülkeye kazandırdı.
İç savaşın ardından terör ve ekonomik sorunlarla boğuşan ve sağlık hizmetlerinin sağlanamadığı 16 milyon nüfuslu ülkede, Türk hastanesi sayesinde Somali halkı yurt dışına çıkmak zorunda kalmadan pek çok zorlu hastalığın üstesinden geliyor.
Hastanede yetişen doktorlar mecburi hizmetin yanı sıra kurulan yeni birimle uluslararası dergilerde ülkedeki sağlık durumuna ilişkin verileri dünyayla paylaşıyor.
Zengin ya da yoksul fark etmeksizin hemen hemen her kesimden Somalilinin hizmet aldığı hastane, Türkiye’deki devlet hastanesinden farksız.
Yaklaşık 1000 personelin istihdam edildiği hastane aynı zamanda içerisinde hemşirelik okulunu da barındırıyor.
Uzman olanlar ülkesine hizmet etmek zorunda
Hastane Başhekimi Uzm. Dr. Aşır Eraslan, birinci amaçlarının Somalili doktorlara eğitim vermek olduğunu, ülkede tıp fakültesi olmasına rağmen uzmanlık eğitimi veren hiçbir kurumun olmadığını anlattı.
Eğitim ve Araştırma Hastanesinin aşağı yukarı bütün branşlarda uzman yetiştirdiğinin altını çizen Eraslan, “Hekimleri TUS sınavıyla kabul ediyoruz. Türkiye’deki gibi uluslararası standartlarda uzmanlık eğitimi veriyoruz. Doktorlar son 6 aylık eğitimini Türkiye’de alıp geri dönüyorlar.” dedi.
Eraslan, diplomalarını almak isteyen Somalili uzman doktorların 2 yıl boyunca kendi ülkelerinde hizmet verme zorunluluğu olduğunu da anlattı.
Etiyopya ve Kenya’dan geliyorlar
Hastanenin İdari ve Mali İşler Müdürü Mutlu Üstün, kuruluştan bugüne yaklaşık 12 milyon kişinin tedavi ve muayene için hastane kliniklerine başvurduğunu kaydetti
124 bin hastanın yatakta tedavi olduğunu, 35 bin de ameliyat yapıldığı bilgisini paylaşan Üstün, çok yakında anjiyo hizmetinin de başlatılacağını söyledi.
Hastanenin geliri arttıkça hizmetlerini de genişlettiğini belirten Üstün, bir diğer amaçlarının kanser hastalarına şifa olabilmek için onkoloji servisini başlatmak olduğunu kaydetti.
Hastaneyi Etiyopya ve Kenya gibi ülkelerden hastaların da ziyaret ettiğini ifade eden Üstün, 250 yatak kapasitesi, 47 yoğun bakım ünitesi ve aylık 36 bin başvuruyla hastanenin yüzde 100 doluluk oranında çalıştığını vurguladı.
“En önemli kazanım bilgi transferi”
Somalili Başhekim Yardımcısı Ahmed İbrahim de hastanenin ülkesine yaptığı en önemli kazanımın bilgi transferi olduğunu belirterek, hastaların artık yurt dışına gitmek zorunda kalmadıklarını dile getirdi.
Somalililerin hastane sayesinde diğer özel hastanelere kıyasla çok daha ucuz hizmet aldığına işaret eden İbrahim, diyaliz benzeri hizmetlerin dahi ülkede çok az yerde bulunduğunu ve sıradan vatandaşların buna ekonomik olarak güç yetiremediğini ifade etti.
Somalilerin verileri artık tüm dünyayla paylaşılıyor
Doç. Dr. Sertaç Çimen, 2 ay önce çalışmaya başladığı hastanede, Somali’deki tıbbi verilerin tutulmadığının anlaşılması üzerine görevine başladığını belirtti.
Yayın tecrübesinden ötürü buraya geldiğini kaydeden Çimen, Somalili asistanların ve uzmanların ilginç vakaları bilimsel bir yayın haline getirme çabalarına destek olduğunu söyledi.
Somalili doktorların yaptıklarını yazıya dökme konusunda hevesli ve gayretli olduğunu dile getiren Çimen, buradaki teşhis ve tedavilerle hastalığa ilişkin verileri tüm dünyaya aktardıklarını ve böylelikle hastanenin adının da dünyaya duyurulmuş olduğunu ifade etti.
Mayıs 2012’de inşasına başlanan ve Ağustos 2014 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlayan hastanenin resmi açılışı 2015 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla yapılmıştı.