Çin’in Pasifik’teki 10 ada ülkesiyle bir dizi anlaşma yapmak için girişimlerde bulunduğu iddiası paylaşıldı.
Associated Press’in ulaştığı belgelere göre, Çin, “Ortak Kalkınma Vizyonu” adını verdiği anlaşmalar kapsamında Pasifik’teki ada ülkelerinin kolluk kuvvetlerini eğitmeyi, hukuksal iş birliğini genişletmeyi, ortak balıkçılık ve denizcilik planlaması yapmayı, serbest ticaret bölgeleri oluşturmayı ve ortak internet platformlarıyla kültürel Konfüçyüs Enstitüleri kurmayı planlıyor.
Çin, bu kapsamda, anlaşmaların imzalanmasının ardından özel sermayeyi harekete geçirerek Çinli işletmeleri Pasifik ada ülkelerindeki doğrudan yatırım yapmaya teşvik etme sözü veriyor.
Pekin yönetimi, adalara Çince dil danışmanları, öğretmenler ve gönüllüler gönderme, 2025’e kadar bölge ülkelerine 2 bin 500 öğrenci bursu sağlanması taahhüdünde bulunuyor.
Çin pasifik ülkelerine laboratuvar kuracak
“Ortak Kalkınma Vizyonu”nun 5 yıllık eylem planında ise Pasifik ada ülkelerinden diplomatlara yönelik eğitim programı verileceği yer alıyor.
Taslak eylem planında Çin’in, Pasifik ülkelerine yönelik parmak izi testi, adli otopsiler ve elektronik adli tıp için kullanılabilecek laboratuvarlar kuracağı bilgisi yer aldı.
Plana göre Çin, COVID-19 ile mücadeleye ve sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için bölge ülkelerine 2 milyon dolarlık daha yardım yapacak, 200 sağlık görevlisi gönderecek ve ülkelere iklim değişikliğiyle mücadele çabalarında yardımcı olacak.
“Tek Çin ilkesine bağlılık” şartı
Çin, bu vaatlerine karşın Tayvan’ın Çin’in parçası olarak kabul edilmesi ve tek Çin ilkesine “sıkı bir şekilde uyulmasını” şart koşuyor.
Çin’in bölge ülkelerinin kontrolünü sağlamak üzere “ezber bozan” bir girişim olarak görülen bu stratejik adımı, Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin 20 kişilik bir heyetle bölge ülkelerine bu hafta yaptığı ziyaretin ardından geldi.
Vang’ın “Ortak Kalkınma Vizyonu”nu kabul etmelerini planladığı ve dışişleri bakanları seviyesinde ziyaretler yapacağı ada ülkeleri arasında Soloman Adaları, Kiribati, Samoa, Fiji, Tonga, Vanuatu, ve Papua Yeni Gine yer alıyor.
Çinli bakan Vang, ayrıca bu anlaşmalara dahil edilebileceği kaydedilen Cook Adaları, Niue ve Mikronezya Federal Devletleri ile de çevrim içi görüşmeler gerçekleştirecek.
Mikronezya Çin’in “Ortak Kalkınma Vizyonu”na karşı bölge ülkelerini uyardı
Mikronezya Federal Devletleri Başkanı David Panuelo, söz konusu ada ülkelerine yazdığı mektupta, Çin’in “Ortak Kalkınma Vizyonu” ve bu kapsamda teklif etmeye hazırlandığı anlaşmalara karşı bölge ülkelerini uyardı.
Panuelo, kendilerinin bu anlaşmalara ortak olmayacaklarını vurgulayarak, anlaşmalarda çok sayıda endişe verici detay bulunduğunu iddia etti.
Anlaşmanın Çin’in bölge balıkçılığına sahip olma, bölgeyi kontrol etmeyle bölgenin iletişim altyapısını ele geçirmesine kapı araladığını kaydeden Panuelo, Çin’in bölgedeki bilgi akışını kontrol edebileceği, elektronik mailleri ele geçirebileceği ve telefon görüşmelerini dinleyebileceğini öne sürdü.
Panuelo, Çin’in bu adımlarının bölge ülkelerinin ekonomi ve toplumlarını diplomatik yolla Çine yakınlaştırdığına işaret etti.
Söz konusu anlaşmaların küresel istikrara zarar verip bölgesel tansiyonu yükseltebileceği uyarısında bulunan Panuelo, “Ortak Kalkınma Vizyonu hayatımız boyunca Pasifik’te oyunun kurallarını en fazla değiştiren tek anlaşmadır ve en iyi ihtimalle yeni bir Soğuk Savaş dönemi, en kötü ihtimalle bir Dünya Savaşı getirme tehlikesine sahiptir” ifadelerini kullandı.
Çin Panuelo’nun iddialarını reddetti
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Vang Vınbin, bugün yaptığı açıklamada, Panuelo’nun mektubundan haberdar olmadığını söyledi.
Vang, Çin ile Pasifik ada ülkeleri arasındaki iş birliğinin yeni bir Soğuk Savaşı tetikleyeceği argümanına hiç katılmadığını söyledi.
Çin’in “Güney Pasifik ada ülkeleriyle uzun bir dostane ilişkiler geçmişine sahip olduğuna” işaret eden Vang, o ülkelere, herhangi bir siyasi bağ olmadan uzun süredir ekonomik ve teknik yardım sağladıklarını dile getirdi.
