ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail Başbakanı Yair Lapid ile yaptığı telefon görüşmesinde, ABD’nin İran’ın nükleer silah sahibi olmasına izin vermeyeceği yönündeki taahhüdünü yinelediği aktarıldı.
Beyaz Saray’dan yapılan yazılı açıklamada, Biden ve Lapid’in bugün İran dahil küresel ve bölgesel güvenlik konularını ele aldığı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği aktarıldı.
Açıklamada, “Başkan Biden, ABD’nin İran’ın nükleer silah sahibi olmasına asla izin vermeyeceğine yönelik taahhüdünü bir kez daha dile getirdi” ifadesine yer verildi.
Biden’ın Lapid’e temmuz ayındaki İsrail ziyaretindeki ev sahipliğinden dolayı teşekkür ettiği belirtilen açıklamada, “Biden, İsrail ve Lübnan arasındaki deniz sınırı müzakerelerinin gelecek haftalarda sonuçlandırılmasının önemini vurguladı” denildi.
İsrail basınında yakın zamanda çıkan haberlerde, Başbakan Lapid’in İran’ın nükleer programına ilişkin müzakere edilen uluslararası anlaşma taslağı için Joe Biden ile görüşmeye çalıştığı ancak bu görüşmenin gerçekleştirilemediği aktarıldı.
ABD, geçtiğimiz günlerde Suriye’de İran’ın Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı gruplara yönelik olduğu iddiasıyla 24 saat içinde iki ayrı hava saldırısı düzenlemişti.
İran ile nükleer anlaşma ve müzakere süreci
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.
Washington, eski Başkan Donald Trump döneminde, 2018’de anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da anlaşmadaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve yeniden yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme dahil bir dizi adım atmıştı.
Anlaşmanın yeniden uygulanmasını sağlama ve ABD’nin anlaşmaya dönüşü için Nisan 2021’den beri Avrupa Birliği’nin (AB) koordinatörlüğünde Viyana’da yapılan müzakereler 8 Ağustos’ta sona ererken müzakerelerin koordinatörlüğünü üstlenen AB’nin sunduğu taslak anlaşma metni sonrasında taraflar nihai anlaşmaya varma konusunda önceki aylara nazaran çok daha olumlu işaretler vermişti.
İran Dışişleri Bakanlığı, AB tarafından sunulan ve nükleer müzakerelerde nihai yol haritası olarak kabul edilen anlaşma taslağına ilişkin görüşlerini 15 Ağustos’ta AB’ye iletmiş ve taslak metne verdikleri yanıta karşılık ABD’nin cevabını beklediklerini açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, 24 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, İran ile nükleer anlaşmaya ilişkin taslak metne yönelik AB aracılığı ile İran’ın görüşlerine karşılık verdiklerini duyurmuştu. Ancak bakanlık, İran’ın yanıtının içeriği konusunda herhangi bir detay paylaşmamıştı.
