Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Sudan’da yeni bir geçiş dönemi oluşturacak ve ülkeyi demokratik, sivil yönetime doğru daha sürdürülebilir bir geçiş yoluna sokacak “yeni bir siyasi anlaşma” yapılması çağrısında bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) Sudan’daki Geçiş Entegre Misyonu (UNITAMS) Başkanı ve BM Genel Sekreteri Sudan Temsilcisi Volker Peretz, misyonun ülkedeki faaliyetlerine ilişkin BMGK’ye rapor sundu.
Peretz, raporunda, “Yeni bir geçiş dönemi oluşturacak ve ülkeyi demokratik, sivil yönetime doğru daha sürdürülebilir bir geçiş yoluna sokacak yeni bir siyasi anlaşmaya varma fırsatı var. Ülkedeki siyasi kriz dönemi ne kadar uzarsa, siyasi geçişe geri dönmek o kadar zor olacak ve güvenilir bir siyasi çözüm bulunmazsa Sudan’daki genel durum kötüleşmeye devam edecek” ifadelerini kullandı.
Peretz, “25 Ekim 2021 askeri darbesinden bu yana Sudan’da darbeye karşı düzenli protesto gösterileri düzenleniyor ve güvenlik güçlerinin aşırı güç kullanması nedeniyle 117 kişi öldü ve binlerce gösterici yaralandı” değerlendirmesine yer verdi.
Peretz güvenlik güçlerinin aşırı güç kullanmasını, sağlık tesislerini ve yaralıları tedavi eden sağlık personelini hedef almasını kamuoyu önünde defalarca kınadıklarını anlattı.
İnsani, sosyal ve ekonomik ihtiyaçların artması ve durumun kötüleşmesi konusunda da uyaran Peretz 11,7 milyon Sudanlının açlıkla karşı karşıya olduğunu ve bu sayının daha da artacağını belirtti.
Ordu, seçimler olmadan iktidarı bırakmamakta ısrarcı
Sudan’da 30 yıllık Ömer el-Beşir rejiminin 11 Nisan 2019’daki askeri müdahale ile yıkılmasının ardından ordu, silahlı hareketler ve sivil gruplar arasında 17 Ağustos 2019 ve 21 Kasım 2021’de yönetim krizini ortadan kaldırmak için Geçici Sivil Yönetim düzenlemelerini içeren siyasi anlaşmalar imzalanmış ancak taraflar arasındaki derin anlaşmazlıklar nedeniyle ittifaklar kalıcı olmamıştı.
Ordu, son olarak güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021’de sivil yönetime el koymuş, olağanüstü hal ilan ederek başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 4 Temmuz’da, sivil güçlerin sivil bir hükümet üzerinde anlaşmaya varabilmesi için askerin, Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan “üçlü mekanizma” himayesinde yürütülen siyasi müzakerelerden çekildiğini duyurmuştu.
Burhan, sivil geçiş hükümeti kurulmasının ardından Egemenlik Konseyinin feshedileceğini ve güvenlik ve savunmadan sorumlu olacak Yüksek Savunma Konseyi kurulacağını bildirmişti.
Askeri liderler, iktidarı 2023’te seçimle gelecek hükümete devretmeyi taahhüt ediyor.
