Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın lideri Tsai Ing-wen, Pekin yönetimine, “silahlı çatışmanın iki taraf için de seçenek olamayacağı” mesajını verdi.
Tayvan ajansı CNA’nın haberine göre, Tsai, Ada’daki hükümetin devamı olduğunu öne sürdüğü, 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti”nin yıl dönümünde yaptığı konuşmada, Tayvan Boğazı’nın iki yakası arasında barış ve istikrarın sağlanabilmesi için “iki tarafın karşılıklı uzlaşabileceği bir düzenlemenin” gereğine işaret etti.
Tayvan halkının demokrasi ve özgürlüğe bağlılığından ödün vermeyeceğini vurgulayan Tsai, “Pekin otoritelerine silahlı çatışmanın her iki taraf için de kesinlikle çözüm olmayacağını açıkça ifade etmek istiyorum” dedi.
Çin ile Tayvan arasında yapıcı etkileşimlerin sürdürülmesinin ancak Ada’nın siyasal sitemine saygı gösterilmesi temelinde olabileceğinin altını çizen Tsai, “Akılcılık, eşitlik ve karşılıklı saygı olduğu sürece, Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın sağlanabilmesi için Pekin otoriteleri ile karşılıklı uzlaşılabilir bir düzenleme bulabiliriz” ifadesini kullandı.
Tsai, sınırda kısıtlamaların gevşetilmesinin ardından Boğaz’ın iki yakasındaki insanlar arasında sağlıklı ve düzenli etkileşimlerin aşamalı olarak sürdürülmesini dilediklerini belirtti.
Öte yandan, Tsai, Pekin’in artan askeri tehditleri karşısında savunma harcamalarını artırdıklarını ve dışarıdan gelebilecek olası askeri tehditlere yanıt verebilmek üzere “asimetrik savaş kapasitesini geliştirmeye yöneldiklerini” kaydetti.
Bölgede barış ve güvenliğin sağlanması için müttefiklerle birlikte çalışmayı sürdüreceklerine işaret eden Tsai, “Eylemlerimizle uluslararası topluma Tayvan’ın kendi savunması için sorumluluk alacağı, hiçbir şeyi kadere bırakmayacağı mesajını veriyoruz” diye konuştu.
Çin’e ait 26 uçak ve 4 gemi Ada çevresinde görüldü
Çin’in, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ağustos başındaki ziyaretinin ardından Tayvan çevresindeki askeri devriye faaliyetlerini ve Tayvan Boğazı’nı ayıran itibari “orta çizgi”yi geçtiği uçuşları düzenli hale getirdiği gözleniyor.
Tayvan Savunma Bakanlığı, gün içinde Ada çevresinde Çin’e ait 26 savaş uçağı ve 4 savaş gemisinin görüldüğünü bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, uçaklardan 8’i Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ)” ilan ettiği yerin güneybatısına uçtu.
Pelosi’nin ziyareti
Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’yı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Ziyaret, Ada’yı topraklarının parçası olarak gören Çin’in tepkisini çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlar başlatmış, 7 gün süren tatbikatlar Ada’nın çevresinde fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu Sözcüsü, 10 Ağustos’ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş ancak Tayvan Boğazı’ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.
Pekin, “tek Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek burada geçici hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.
