Avrupa Birliği ile Orta Asya devletleri liderleri, ilk kez Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen ortak toplantıda bir araya geldi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ev sahipliğinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı Akorda’da yapılan toplantıya Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov’u temsilen de Kabine Başkan Yardımcısı Hocamurat Geldimuradov katıldı.
Tokayev, toplantının açılış konuşmasında, söz konusu buluşmanın Orta Asya ülkeleri ile AB arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 30. yıl dönümü arifesinde gerçekleşmesinin sembolik önemine dikkati çekti.
“Orta Asya ve Avrupa’dakilerin duvarlar değil köprüler inşa etmesi gerekiyor”
Bugünkü buluşmanın siyasi, ekonomi ve beşeri alanlarda yapıcı etkileşimi geliştirmede tarafların arzularını ortaya koyduğuna işaret eden Tokayev, şu değerlndirmeyi yaptı:
“Çevremizdeki dünya hızla değişiyor. Orta Asya, eşi benzeri görülmemiş bu jeopolitik gerilimlerin tehdidini hissediyor. Şu anda Avrasya’nın kalbinde karşılıklı güveni ve iş birliği ruhunu güçlendirmek son derece önemli. Bu zor dönemde bizlerin, Orta Asya ve Avrupa’dakilerin duvarlar değil köprüler inşa etmesi gerekiyor.”
AB ile Orta Asya arasında güçlü ve gelecek vadeden ortaklığa devam edilecek
Liderlerin “AB ve Orta Asya” formatındaki ilk toplantıya ilişkin ortak basın açıklaması yayımlandı.
Açıklamada, toplantıda liderlerin Orta Asya devletleri ile AB arasındaki çok yönlü ve karşılıklı yarara dayalı iş birliğinin geçmiş dönemini özetledikleri ve güçlü, gelecek vadeden bir ortaklık inşa etmeye devam etme taahhütlerini yeniden teyit ettikleri belirtildi.
Barış, güvenlik, demokrasi, hukukun üstünlüğü ve sürdürülebilir kalkınma için uluslararası hukuka tam saygı göstererek birlikte çalışma konusunda mutabık kaldıkları kaydedilen açıklamada, liderlerin 17 Haziran 2019 tarihli AB-Orta Asya Stratejisi çerçevesinde diyaloğun güçlendirilmesinin öneminin altını çizdikleri aktarıldı.
Açıklamada, iş yapmak için elverişli ortamın yaratılmasının bölgedeki yatırımları daha da artıracağı ve bu kapsamda tarafların AB-Orta Asya Ekonomik Forumu’nun kurulmasını memnuniyetle karşıladıkları belirtildi.
Orta Asya ile AB arasındaki iş birliği potansiyeli
Liderlerin Afganistan’daki durumdan endişelerini dile getirdikleri açıklamada, Afgan halkına insani yardım sağlama konusunda iş birliğini genişletmenin bir ihtiyaç olduğunu kabul ettikleri de kaydedildi.
Bunun yanı sıra liderlerin sınır yönetimi ve güvenliği, terörizm, insan ve göçmen kaçakçılığı, siber güvenlik tehditleri gibi alanlarda Orta Asya ile AB arasındaki iş birliği potansiyelini kaydettikleri ifade edildi.
Tarafların yeşil kalkınma, iklim değişikliği, çevre ve su kaynakları alanlarında AB tecrübesi modelinde ortak eylemleri güçlendirme konusunda ilgili oldukları belirtilen açıklamada, “Orta Asya ülkelerinin liderleri, AB’nin yeşil kalkınma standartlarına bağlı kalarak sürdürülebilir taşımacılık ve dijital gelişimi teşvik etme niyetini memnuniyetle karşılıyor.” denildi.
