Erzurum’daki Doğu Anadolu Gözlemevi’nde (DAG) teleskobun kurulumu gelecek hafta tamamlanacak, ardından mekanik, optik, elektronik ve yazılımsal testlere başlanacak.
Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATASAM) bünyesinde Yeni Nesil Üniversite Dönüşüm Projesi kapsamında Erzurum’daki 3 bin 170 rakımlı Konaklı Karakaya Tepeleri’nde kurulan gözlemevinde çalışmalar devam ediyor.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Atatürk Üniversitesinin desteğiyle kurulan gözlemevi, Türkiye’nin en büyük çaplı ve ilk kırmızı ötesi teleskobuna sahip olacak.
ATASAM Müdürü ve DAG Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Cahit Yeşilyaprak, aynaların kurulumlarına başlandığını belirterek, 4 metrelik aynanın geçen sene sonu itibarıyla Rusya’da kaplandığını ve Erzurum’a getirildiğini hatırlattı.
Bu yıl da önceki mekanik testler ve kurulumlardan sonra ayna yerleşimlerini gerçekleştirdiklerini ifade eden Yeşilyaprak, şöyle konuştu:
“Gelecek haftaya kadar yerleşimleri tamamlanacak aynayla beraber mekanik, optik, elektronik ve yazılımsal testlere başlayacağız. 2023’te testler başarıyla sonuçlanırsa ilk ışığımızı da almayı planlıyoruz. Aslında en önemli ve kritik aşama aynaların yerleştirilmesi ve bundan sonraki testler. Optik testleri kısmen kış aylarında, çoğunlukla da bahar ve yaz aylarında başlatmayı planlıyoruz. Bu analizlerle beraber optiğin bu atmosfere uyumunu sağlayalım ve ondan sonra da en yüksek performansla bilim camiasına gözlemlere hazır olduğumuzu ilan edebilelim.”
Yeni tip koronavirüs sürecinin çalışmalarını geciktirdiğine işaret eden Yeşilyaprak, kapalı mekanlar içerisinde istedikleri çalışmaları yaz, kış ya da gece gündüz fark etmeksizin yapabilecekleri teknolojiye sahip olduklarını dile getirdi.
“Bu çapta ve bu teknolojiye sahip başka teleskop yok”
DAG teleskobunun diğer teleskoplardan farkını anlatan Yeşilyaprak, “Özellikle barındırdığı teknolojiler açısından kendi sınıfında, yani dünyadaki diğer 4 metrelerden çok daha teknolojik bir teleskoba sahip oluyoruz. Onun dışında hem görsel hem de kırmızı ötesi bölgede gözlem yapabileceğiz. Bu da Türkiye’de ilk defa yaptığımız bir gözlem türü olacak.” dedi.
Yeşilyaprak, teleskobun büyüklüğüne dikkati çekerek, “Bu çapta ve bu teknolojiye sahip başka teleskop yok. Bu da bilim stratejisi açısından önemli.” diye konuştu.
