Milli Uzay Programı kapsamında Türkiye’nin insanlı ilk uzay görevi için belirlenen adaylar, Eskişehir’deki Hava Kuvvetleri Komutanlığı Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde (USAEM) bazı özel eğitimlerden geçirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Milli Uzay Programı kapsamında belirlenen “Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu” görevini başlatması üzerine https://uzaya.gov.tr/ internet adresinden başvurular kabul edildi.
Başvuranlar arasından Uluslararası Uzay İstasyonu’na gitmek için gerekli şartları taşıyanlar belirlendi.
“Türkiye’nin ilk uzay yolcusu” olmak için seçilen adaylar, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Eskişehir’deki Hava Kuvvetleri Komutanlığı USAEM Başkanlığında insan faktörü nedeniyle oluşan uçak kazalarının en aza indirilmesi için pilotlara uyguladığı bazı özel eğitimlerden geçirildi.
USAEM’de akademik eğitim verilen adaylara, alçak basınç odasında 25 bin fit irtifa basıncı ve G kuvvetine (ani hız değişimleri ve manevralar sırasında pilotların maruz kaldığı kuvvet) dayanıklılık seviyelerinin ölçüldüğü insan santrifüj (dairesel dönme hareketi gerçekleştiren makine) laboratuvarında (G-Lab) testler uygulandı.
Adayların eğitim alıp testlere tabi tutulduğu USAEM Başkanlığı’ndaki merkez, “uzay yolcusu” adaylarına uygulanan testlerin savaş pilotlarına verilmesi sırasında görüntülendi.
Uçuş fizyolojisi eğitiminden geçiriliyor
USAEM’de hava ve uzay hekimliği uzmanı olarak görev yapan Yarbay Nazım Ata, merkezin Türkiye’nin tek, dünyanın ise sayılı uçuş fizyolojisi eğitim merkezi olduğunu söyledi.
USEAM Başkanlığının hem Türkiye’deki tüm askeri ve sivil uçuculara, aynı zamanda dost ve müttefik ülke uçucularına uçuş fizyolojisi eğitimleri verdiğini anlatan Ata, şöyle devam etti:
“Burada temelde 5 eğitim cihazımız var. Bunlardan birincisi alçak basınç odası. Burada irtifa çemberinde hipoks eğitimlerini veriyoruz. İkinci cihazımız insan santrifüjü eğitimi ya da G-Lab olarak isimlendiriliyor. Burada jet pilotlarına akselerasyonun (kalp atışlarında beklenen artışlar) etkilerini anlatıyoruz ve bunun etkilerini emniyet yer koşullarında gösteriyoruz. Üçüncü cihazımız atlama sandalyesi eğitim cihazımız.
Atlama sandalyesi eğitim cihazında bazen işler yolunda gitmezse nasıl atlanması gerektiğini, doğru atlama prosedürlerini uçucularımıza anlatıyoruz. Dördüncü cihazımız uçucu vertigosu eğitim cihazında olan Gyro-Lab cihazı. Burada özellikle gece görüşü ya da bulutlu ortamlar başta olmak üzere görüş referansının olmadığı durumlarda pilotların karşılayabilecekleri illüzyonlara nelerdir, bu illüzyonlara karşı neler yapmaları gerektiğinin eğitimi veriliyor.
Son eğitim laboratuvarımız ise bizim gece görüş eğitim laboratuvarımız. Burada gece görüşüne bağlı bazı illüzyonlar ve problemlerin yanı sıra gece görüş gözlüğü eğitimleri veriliyor. Tüm bu eğitim laboratuvarlarının yanı sıra ekstradan bir de fiziksel performans eğitim laboratuvarımız var.”
“Daha ayrıntılı eğitimler de verilecek”
Yarbay Nazım Ata, “Yakın dönemde Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hava ve Uzay Hekimliği Ana Bilim Dalı sorumluluğunda yürütülen sağlık muayenelerini geçen, Türkiye’nin ilk uzay yolcusu adayları, misafir ettik. Adaylara öncelikle akademik eğitim verildi. Akademik eğitimin ardından alçak basınç odasında 25 bin fite eş değer irtifada hipoksi eğitimleri verildi ayrıca insan santrifüjü eğitim laboratuvarında da (G-Lab) akselerasyonun etkilerini deneyimlediler. Bu eğitimlerin ardından daha ayrıntılı eğitimler de verilecek. Biz bu eğitimleri vermekten mutluluk duyarız.” ifadelerini kullandı.
Belirlenecek iki adaydan biri Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilecek
Türkiye Uzay Ajansından alınan bilgiye göre, “Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu” görevi için 36 bin başvuru yapıldı, kriterleri sağlayan 1000 kişiden son aşamaya kalan 15 aday üzerinden değerlendirmeler devam ediyor.
Bu kişiler arasından belirlenecek iki adaydan biri, eğitimler sonrasında, 2023 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilecek.
