Peru’da, Cumhurbaşkanı Pedro Castillo’nun 7 Aralık’ta Kongrede görevinden azledilip cezaevine gönderilmesinin ardından başlayan gösterilerde ölü sayısı 20’ye çıktı, 500’den fazla kişi yaralandı.
Peru Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkenin çeşitli kentlerinde devam eden protestolarda 20 kişinin hayatını kaybettiği, 63 kişinin ise hastanelerde tedavi altına alındığı bildirildi.
Ülke basınında çıkan haberlerde ise yaralı sayısının 500’ü geçtiği ve 150’den fazla göstericinin de gözaltına alındığı belirtildi.
Yeni Cumhurbaşkanı Dina Boluarte’nin seçimlerin Aralık 2023’te yapılması önerisi Kongrede yapılan oylamada reddedildi.
Ölümler kabinede 2 istifaya yol açtı
Protestolardaki ölümler nedeniyle, 6 gün önce yemin eden kültür ve eğitim bakanları görevlerinden istifa ettiklerini duyurdu.
Eğitim Bakanı Patricia Correa, Boluarte’ye hitaben yazdığı istifa mektubunda, tüm Perulu öğrencilerin demokratik ve kurumsal çerçeveler içinde eğitim hakkını garanti altına almak için bu göreve geldiğini hatırlattı.
Correa mektubunda, “Ülkemiz demokratik inançlar, düzene saygı ve aynı zamanda son birkaç saat içinde ne yazık ki ihlal edilen her bir Peru vatandaşının fiziksel bütünlüğü ve yaşamını tehdit eden büyük çaplı siyasi krizle karşı karşıyadır. Eğitim Bakanlığı görevimden geri dönülemez şekilde istifa ediyorum.” ifadesini kullandı.
Kültür Bakanı Jair Perez de Cumhurbaşkanı’na sunduğu istifa mektubunda, protestolardaki ölümlere dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Ülkede meydana gelen talihsiz olaylar, telafisi mümkün olmayan kardeşlerimin kaybı, hükümetinizdeki kalıcılığımı sürdüremez kılıyor. Kültür Bakanlığı görevimden geri dönülemez şekilde istifamı sunarım.”
Protestocular, Boluarte’nin istifasını, gözaltında bulunan Castillo’nun bırakılmasını, Kongre’nin kapatılmasını ve seçim takviminin bir an önce belirlenmesini talep ediyor.
Castillo’nun görevden alınması
Eski Peru Cumhurbaşkanı Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafından “kalıcı ahlaki yetersizlik” suçlamasıyla görevinden azledilmişti.
Castillo’nun görevinden alınması yönündeki karar, 7 Aralık’taki genel kurul toplantısında 6 aleyhte, 10 çekimser oya karşı 101 lehte oyla kabul edilmişti.
Kongrede Castillo’nun görevden azledilmesi kararına gerekçe olarak “kamu fonksiyonlarını gasbetmeye, devlet yetkilerinin işleyişini engellemeye ve anayasal düzeni ihlal etmeye çalışmak” gösterilmişti.
Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından gözaltına alınmıştı.
Erken seçim önerisi
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Boluarte, Castillo’nun görevinden alınmasının ardından ülkenin yeni cumhurbaşkanı olarak 8 Aralık’ta yemin etmişti.
Boluarte, 11 Aralık’taki açıklamasında, bu siyasi çatışmanın ülke için sağlıklı olmadığına dikkati çekerek “Birkaç gün içinde Kongreye erken seçim önerisini getireceğim. Cumhurbaşkanı olarak görevim çoğunluğun iradesine uymaktır.” ifadesini kullanmıştı.
OHAL ilanı
Hükümet, şiddet olayları ve protestolar nedeniyle 14 Aralık’ta ülke genelinde 30 günlüğüne OHAL ilan etmişti.
Boluarte ise istifa etmesi için kendisini günlerdir protesto eden göstericilere 14 Aralık’ta diyalog çağrısında bulunmuştu.
Birleşmiş Milletler (BM), 12 Aralık’taki açıklamasında, Peru’da devam eden hükümet karşıtı protestolarda şiddetin arttığını ve durumun daha da kötüye gidebileceğinden endişe duyduğunu bildirmişti.
